Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ProblempolitycznejjednościwEuropie
Przezkonstytucjonalizacjędotożsamości
Każdyprojektustrojowyposzukujewłasnegohistorycznegouzasadnienia,
swojejmitologii.Nieinaczejjestwprzypadkudotychczasowychpostępów
projektuintegracjieuropejskiej.DominującydotądwUniiEuropejskiej
modelpolityczno-prawny,którymiałbyćutrwalonydziękitraktatowi
konstytucyjnemu,takżeodwołujesiędookreślonychhistorycznychuza-
sadnieńimodeliinterpretacyjnych.Bezpowrotnieminęływięcczasy,kiedy
WalterHallstein,pierwszyszefKomisjiEuropejskiej,szczyciłsiętym,że
WspólnotaEuropejskaniemaswojejmitologii:„WspólnotaEuropejskanie
mażadnychsymboli,niemaflagianihymnu,nieorganizujeparadaniniejest
rządzonaprzezjakiegośsuwerena.Nieposługujesiężadnymiśrodkami
integracji,któreprzemawiałybydonaszychzmysłów-oczuczysłuchu.Jest
tozgodnezcharakteremnaszejwspólnoty,pozbawionejpatosuciężkiej
pracy,naszegooddaniatechniceitechnokracji.Stoimynagruncierozumu,
anieemocji,nasząsiłąjestwiedza,aniemit,nasząbroniąjestdyskusja,anie
spełnianiepragnieńizachcianek”
1.Dzisiajwypowiedzipolitykówwkrajach
UniiEuropejskiej,szczególniewdyskusjioeuropejskiejkonstytucji,pełnesą
symboli,wielkichsłówihistorycznychodniesień.Wydajesięteż,żeemocje
takżedawnowzięłygóręnadchłodnąkalkulacją.Argumentyhistoryczne
uzasadniającedotychczasowymodelintegracjieuropejskiejewidentniesą
wcenie,czegowyrazemstałasiępreambuładotraktatukonstytucyjnego,
wktórejmowajestiowspólnocielosu,iowspólnychdoświadczeniach
historycznychjakopodstawiełączącejnietylkokrajeUniiEuropejskiej,ale
teżichmieszkańców.Obserwującdebatynatematintegracjieuropejskiej
wostatnichkilkunastulatach,możnadojśćdowniosku,żeproceskon-
struowaniawspólnejhistoriizachodzitakżewdziedzinie,wktórejnajmniej
dotądsiętegospodziewano,mianowicieobejmujeintegracjęeuropejską
iUnięEuropejską.Instrumentalizacjaprzeszłościwcelulegitymizacji
icementowaniawspólnotyniedotyczywięctylkopaństwnarodowych.
Wswejkrótkiej50-letniejhistorii„ponarodowaEuropa”dostarczawielu
ciekawychprzykładówtworzeniawyobrażonejwspólnoty,byposłużyćsię
pojęciemukutymprzezBenedictaAndersona
2.
Niejestprzypadkiem,żeprojektkonstytucjonalizacjiUniiEuropejskiej
zbiegasięwczasiezwyraźnymwzmożeniemdebatyowspólnejeuropejskiej
tożsamościjakowspólnocielosu-zarównowperspektywieprzeszłości,jak
iprzyszłości.Wspólnotalosujestwistociewspólnotątego,cobyłoico
będzie.DieterGrimmwtekścieointegracyjnejrolikonstytucjizwraca
uwagęnajejszczególnąfunkcję,jakamożesiępojawić:tworzeniawspólnej
1T.M.Loch,WalterHallstein-Europa1980,EicholzVerlagsGmbH,Bonn1968,
s.18.
2B.Anderson,Wspólnotywyobrażone:rozważaniaoźródłachirozprzestrzenianiu
sięnacjonalizmu,Znak,Kraków1997.
12
