Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
empiryczne,musizostaćuzasadniona?Odpowiadają
przeciwnicy”2.
Problemy,którepojawiająsięwnawiązaniudoza-
prezentowanychprzezFischeratezmożnasprowadzić
dodwóch,którejednocześnieorganizującałyspóroro-
zumieniepsychologizmuwfilozofiipokantowskiej.Po
pierwsze,czyfilozofiakrytycznamabyćpsychologicz-
naczyteżantropologiczna(metafizyczna)i,podrugie,
jakrozumiećpsychologię,któraprzecieżniepowinna
byćpojmowanajakonaukadoświadczalna(empirycz-
na).OdwołaniesiędofilozofiiKantaprzysparzaoczy-
wiścietrudnościinterpretacyjnych,astajesiętozro-
zumiałewkontekścieujęćzarównodawniejszych,jak
iwspółczesnych.EduardZeller(1814–1908)naprzykład
postrzegafilozofięFriesajakosyntezęmyśliImmanuela
KantaiFriedrichaHeinrichaJacobiego(1743–1819).flJego
system–piszeZeller–jestwzasadniczychrysachpo-
łączeniemKantowskichokreśleńdotyczącychwarunków
empirycznegopoznawaniainaukiJacobiegoskupiającej
sięnawiedzybezpośredniej;najbardziejcharakterystycz-
newnimsąbadaniapsychologiczne,dziękiktórymFries
próbowałdokładniejugruntowaćzałożeniaswoichpo-
przednikówibliżejokreślićichstosunek”3.RównieżRi-
chardFalckenberg(1851–1920)podkreślazwiązekfilozofii
FriesazmyśląKantaipisze:flFriesadaptujeipopulary-
zujeKantowskierezultatyprzyodrzuceniuKantowskiej
metody”4.ZkoleiwczasachnambliższychWolfgangRöd
problemzrozumieniafilozofiiFriesaujmujewnastępują-
cysposób:flWedługFriesa,psychologiapowinnastano-
2K.Fischer:GeschichtederneuernPhilosophie.Bd.5:Fichteund
seineVorgänger.Heidelberg1869,s.14.
3Zob.E.Zeller:GeschichtederdeutschenPhilosophieseitLeib-
niz.München1873,s.567–568.
4R.Falckenberg:GeschichtederneuerenPhilosophievonNi-
kolausvonKuesbiszurGegenwart.ImGrundrissdargestellt.5.verb.
Aufl.Leipzig1905,s.437.
16
