Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZagłębiawęglowewIIRzeczypospolitej
13
(jeszczew1928r.byłoto38%)10.Potym,jakAngliazawarłazkrajamiskandy-
nawskimitraktatyustalającekontyngentprzywozuwęglaangielskiegodotych
krajów,udziałtenobniżyłsiędo31%w1934r.11Wtymsamymczasieudział
naturalnychrynkówzbytu(Austria,Czechosłowacja,NiemcyiWęgry)wynosił
w1928r.36%,podczaskryzysu(naskutekstosowanychprzeztepaństwaregla-
mentacjiprzywozowych)obniżyłsiędo13%(1934),bypo1936r.spaśćdookoło
10%.Kurczeniesięrynkównaturalnychiskandynawskichskłoniłopolskich
eksporterówdopowiększeniawywozunainnerynkieuropejskie,np.francuski
iwłoski,którychudziałwwywoziewroku1934wynosił53%12.
Konkurencjaniemieckiegowęglanarynkachzagranicznychpowodowała,
żePolskabyłazmuszonadostosowania(zwłaszczawlatachwielkiegokryzysu
gospodarczego)cendumpingowych.Wysokiecenywęglanarynkukrajowym,
równieżwwynikujegozmonopolizowania,wpływałynapowolnywzrostzużycia
surowcawkraju.Bardziejopłacałosięwykorzystywaćjakosurowiecenergetyczny
taniedrewno.Największymkonsumentemwęglabyłprzemysł,przedewszyst-
kimhutyżelazaiinnychmetali,koksownie,cegielnieorazbrowaryigorzelnie.
Ichzapotrzebowaniekształtowałosięnapoziomie50–56%zbytukrajowego.
Drugiemiejscezajmowałowykorzystaniewęglajakoopałudomowegoprzez
gospodarstwadomowe(23–26%).Trzeciezaśtopotrzebykoleiiwojska,które
byłynapoziomieokoło18%13.
Obokwęglakamiennegowykorzystywanorównieżwęgielbrunatny.Cha-
rakteryzowałonsięniższąkalorycznościąniżwęgielkamienny,aletraktowano
gojakoważnysurowiecenergetyczny.Problemleżałjednakwtym,żejego
złożabyłysłaborozpoznane.Szacowanojenakilkamldt14.Zlokalizowanebyły
wnastępującychrejonach:
zawierciańskizłożaszacowanona63mldt,przeciętnawartośćopałowa
wynosiła4,5tys.kcal;
świętokrzyskicharakteryzowałsięwysokąkalorycznością(przeszło6tys.
kcal);
10
J.Cybulski,RozwójprzemysłuwęglowegowniepodległejPolsce,w:DziesięcioleciePolskiOdro-
dzonej1918–1928,t.I,Warszawa1928,s.103.
11
12
Almanachł,op.cit.,s.147.
Ibidem,s.148.
13
A.Olszewski,Rolaprzemysłuwęglowego…,op.cit.,s.10.
14
F.Barciński,PodstawysurowcoweuprzemysłowieniaPolski,DGospodarkaZachodnia”1939,
nr37,s.9.