Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Rolaprzekładównajęzykisłabewzglobalizowanymświecie
23
1.2.Rolaprzekładównajęzykisłabe
wzglobalizowanymświecie
1.2.Rolaprzekładównajęzykisłabewzglobalizowanymświecie
1.2.1.Opórkulturzdominowanychwobecglobalizacji
JakzauważyłArjunAppadurai,wdzisiejszymzglobalizowanymświecieda
sięzaobserwowaćnapięciapomiędzykulturowąhomogenizacjąikulturową
heterogenizacją(Appadurai2005:49-50).Dużekulturystarająsięrozszerzać
swojesferywpływów,małenatomiast,przynajmniejwjakimśzakresie,chcą
utrzymaćswojąsamodzielność.Tymczasemcorazściślejszawspółzależność
wspólnotspołecznych,urzeczywistniającasięczęstowrelacjipodporządko-
waniaidominacji,prowadzidoniepokojówzwiązanychzmożliwymkultu-
rowymwchłonięciemmałychorazniesamodzielnychjednostekspołecznych
przezwiększewspólnoty.Rezultatemtegorodzajuglobalizacyjnychzjawisk
jestm.in.obserwowanepostępującekurczeniesięniezależnychprzestrzeni,
któreniepotrafiąsięwcałościobronićprzednapływającymzagrożeniem
siłglobalnych.
Globalizacjarozumianajakoproceskulturowyniejestjednakzdarzeniem
totalnym.Całościowaglobalizacja,któramiałabysiędokonaćwpełnym
wymiarzetegozjawiska,zdajesiębyćmitem.Obserwowanewspółcześnie
wdziałalnościkulturowejglobalizacyjnetrendyniemającharakteruabso-
lutnienieokiełznanychsił.Zasadniczoniezmierzająonewkierunkubez-
względnej,bezkompromisowejstandaryzacji,jednowymiarowościimono-
kulturowości,czylizintegrowaniakulturywedługjednegouniwersalnie
obowiązującegowzorca,aleraczejwpewnymzakresieuwzględniająwza-
jemneprzenikaniesiętreściorazprzekraczaniegranicokreślonychtradycji
czynormobyczajowych.AndrzejSzahajzwróciłuwagę,żenwymieszanienie
jesttakdokładne,żewszelkietożsamościkulturoweuległyzatarciu”(Sza-
haj2012:169-170).Wciążwramachwieluwspólnotmożemywyodrębnić
przestrzeńiotoczenie,któreokreślimyjakonswoje”
,orazto,którenazwiemy
nobcym”
.Ajednocześnieistniejepewnaspołecznatolerancjaobcości-inność,
wielośćiobcośćwewspółczesnymświecienietraktowanejakocałkowicie
niepożądaneiwrogie.
Zamiastpodążaniazajedynieobowiązującymikanonamiibezwyjątko-
wymuogólnieniemwewspółczesnymświeciemamyraczejdoczynienia
zperspektywątranskulturową(Welsch1998:195-222),czylisplataniem