Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Rozdział1.Przedwniesieniempozwu
Dosprawcywilnychwznaczeniumaterialnymnależąsprawyoprawalubroszczenia
objęteregulacjamiKodeksucywilnegolubinnychustawzawierającychnormyprawa
cywilnegomaterialnego,np.sprawyozapłatęodszkodowania,owydanierzeczy,
oochronęposiadania,ozachowek.Cywilnycharakterniewątpliwieposiadająrów-
nieżsprawyzzakresuprawarodzinnegoiopiekuńczego,np.oalimenty,orozwód,
ouregulowaniekontaktówzdzieckiem,ozezwolenienapodjęcieczynnościprzekra-
czającejzakreszwykłegozarządumajątkiemmałoletniego.Takżesprawyzzakresu
prawapracy,np.oprzywróceniedopracy,ozapłatęodszkodowaniazadyskrymi-
nacjęwzatrudnieniu,mającharaktersprawcywilnychwznaczeniumaterialnym.
Wskazanekategoriesprawłączyto,żestronamistosunkówsąpodmiotywobecsiebie
równe,nrównoprawnipartnerzy”12.owarównośćoznacza,żewramachdanegosto-
sunkuprawnegożadnazestronprocesuniedysponujewrelacjidodrugiejupraw-
nieniamiocharakterzewładczym13.Sprawąocharakterzecywilnymwznaczeniu
materialnymjestwięcrównieżprzedstawionawniniejszejksiążcesprawaoodszko-
dowanieizadośćuczynienie.
Sprawamicywilnymiwznaczeniuformalnym,awięcrozpoznawanyminapodstawie
przepisówKodeksupostępowaniacywilnego,sąsprawyniemającecharakterucywil-
nego,alepoddanejurysdykcjisądówpowszechnych.Chodzituprzedewszystkim
owskazanewprostwart.1k.p.c.sprawyzzakresuubezpieczeńspołecznych,doktó-
rychzaliczasięnp.sprawydotyczącerentlubemerytur.Sątorównieżm.in.sprawy
zzakresuprawałowieckiego14,czyteżsprawyouznaniezanieważneorzeczeńwy-
danychwobecosóbrepresjonowanychzadziałalnośćnarzeczniepodległegobytu
państwapolskiego15.
Wmyślart.2§1k.p.c.dorozpoznawaniasprawcywilnychpowołanesąsądypo-
wszechne,oilesprawytenienależądowłaściwościsądówszczególnych,orazSąd
Najwyższy.Badaniedopuszczalnościrozpoznaniaokreślonejsprawywramachpo-
stępowaniacywilnegodokonywanejestprzezsądnakażdymetapiesprawy,zurzędu.
Dopuszczalnośćdrogisądowejtopodstawowaprzesłankamożliwościdomagania
sięochronyprawnejwramachpostępowaniaprzedsądami.Jejbrakuniemożliwia
realizacjężądaniaochronyprzezsąd16.Pozwyniedopuszczalne,obejmująceżądania
12Por.wyrokSAwBiałymstokuz15.03.2017r.,IACa857l16,LEXnr2300231.
13Chodzituorelacjęwładcząwodniesieniudookreślonegokonkretnegostosunkuprawnego,anie
dysponowaniewładząwogóle.Przykładowogmina,któradomagasięeksmisjilokatorazmieszkaniako-
munalnego,jestwsensieprawnymrównaztymlokatorem.Bezznaczeniajestto,żegminamawiele
uprawnieńwładczychwobectejosobywinnychsferach,np.podatkowej.Stosuneknajmulubbezumow-
negokorzystaniazlokalujeststosunkiemstrictecywilnoprawnym,wktórymgminawystępujejakowłaś-
ciciellokalu,aniejakopodmiotwładzypublicznej.Gmina(wpewnymuproszczeniu)nieróżnisiętuod
jakiegokolwiekinnegowłaścicielalokalu.Zob.też:Kodekspostępowaniacywilnego.Postępowanieproceso-
we.Komentarz,red.o.M.Piaskowska,Warszawa2020,s.42;T.Wiśniewski,Przebiegprocesucywilnego,
LEX2013,s.15-16.
14PostanowienieWSAwGdańskuz10.10.2019r.,IIISABlGd46l19,LEXnr2727106.
15Por.M.Skibińska[w:]Postępowanieł,red.M.Rzewuski,s.5.
16PostanowienieSNz10.04.2018r.,IUK55l17,LEXnr2508655.
