Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6.Procedurakarnaikulturaprawna
6.Procedurakarnaikulturaprawna
79
Procedurękarnąwpotocznymrozumieniutraktujesięjakosynonimprawakarnego
procesowego.Wymienionepojęcianiesąjednaksynonimiczne.Procedurakarnasta-
nowibowiemprzedmiotregulacjiprawakarnegoprocesowego.Zkoleiproceskarny
powinientoczyćwedługprocedury(zgodniezprocedurą).
Procedurakarnajesturegulowananietylkoprzezobowiązująceprawokarneproce-
sowe,lecztakżezwyczajepraktykisądowejorazorzecznictwo(wykładnię)SąduNaj-
wyższegoisądówpowszechnych,którewywieraistotnywpływnasposóbdziałania
organówpostępowaniakarnego.
Procedurakarnawyznaczawzorzecpostępowaniawprocesiekarnym.
Należyjejjednakprzypisaćowielewiększeznaczenie.Wprocedurzekarnejjakwlu-
strzeodbijasięstandemokracjiwpaństwie.Ograniczenialubsłabośćdemokracji
znajdująwyrazwprocedurzekarnejwpostacipreferowaniainkwizycyjnegomodelu
procesukarnego,przyznawaniaorganomprocesowym,azwłaszczaorganomściga-
nia,dodatkowychuprawnień,atakżepoprzezograniczanieuprawnieńoskarżonego
ioskarżycielasubsydiarnegooraznierespektowanieinieprzestrzeganiestandardu
rzetelnościwpostępowaniukarnym.Przejawytakiegopostępowaniawładzywi-
docznesąwewszystkichzmianachKodeksupostępowaniakarnegowlatach2016-
2019,którychcelembyłowzmocnieniepozycjiprokuratorawobecpozostałychstron
postępowaniasądowego,czylioskarżonegoioskarżycielaposiłkowego,aprzede
wszystkimwobecsądu.Wymienionezmianyprocedurykarnejdoprowadziłydosta-
nu,wktórympozycjastronprocesowychniejestrówna,gdyżprokuratorowizostały
przyznaneuprawnienia,którychniemająpozostałestrony.Prokuratoruzyskałteż
uprawnieniawładczewstosunkudosądu,mocąktórychsądstałsięwykonawcąde-
cyzjipodjętychprzezprokuratora.Wymienionezmianyburząnietylkodotychcza-
sowyparadygmatprocesukarnego,aleteżkonstytucyjnąiprawnomiędzynarodową
zasadęniezależnościsądu.
Nierzadkoprocedurakarnajestwręczwykorzystywanajakoelementutrwalania
określonegosystemuczyporządkuspołeczno-politycznegobądźchoćbypozycjipar-
tiipolitycznychsprawującychwładzęwpaństwie.
Procedurakarnawykazujetakżerelatywniewiększądoniosłośćspołecznąniżprawo
karnematerialne.Dlapraktycznegodziałaniawymiarusprawiedliwościwsprawach
karnychdecydująceznaczeniemająbowiemnietylenormyprawakarnegomaterial-
nego,ilenormykarnoprocesowe(procedurakarna)inormyustrojowo-organizacyj-
ne,określającesposóbdziałaniaorganówwymiarusprawiedliwości.
