Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
82
RozdziałI.Zagadnieniaogólne
łaniajakiejśinstytucjilubnormypostępowania.Jeżelizaplanowanyskutekwystąpił,
wówczaspojęciefunkcjipokrywasięzcelem.Wprzeciwnymrazieprawolubnorma
sądysfunkcjonalne,gdyżnierealizujązakładanegocelu
43.
Funkcjeprzepisówprawakarnegoprocesowegonależywięcodróżniaćodcelówrea-
lizowanychprzezteprzepisyiuregulowanegozaichpomocąprocesukarnego.Typo-
logiaiterminologiafunkcjispełnianychprzezprzepisyprawakarnegoprocesowego
niejesttraktowanajednolicie.Przyjmujesię,żeprzepisyprawakarnegoprocesowego
spełniająnastępującefunkcje:
1)prakseologiczną;
2)gwarancyjną;
3)porządkującą.
8.2.Funkcjaprakseologiczna
Wymienionafunkcjaokreślanajesttakżemianeminstrumentalnej.Odnosisię
dosposobówosiągnięciacelówprocesukarnego.Uregulowanyprzezprawokar-
neprocesoweproceskarnyjestprzecieżśrodkiemrealizacjiprawakarnegomate-
rialnego.Bezprocesuzastosowanienormkarnomaterialnychbyłobyniemożliwe.
Proceskarnystanowitakżenarzędzierealizacjiodpowiednichzałożeńspołecznych,
politycznych,ideologicznych,zwłaszczatych,którewyrażająsięwnormachprawa
karnegomaterialnego.Wartościamistanowiącymipodstawęprawakarnegoproce-
sowegoimocnoakcentowanymiwnormachtegoprawasą:prawda,sprawiedliwość,
humanizm,godnośćczłowieka,konstytucyjneikonwencyjneprawaiwolności.Pra-
wokarneprocesowemusizatemukształtować(uregulować)proceskarnywtakispo-
sób,abybyłonmożliwienajsprawniejszyminstrumentemrealizacjiprawakarnego
materialnego,azarazemrealizacjiiochronywymienionychwartości.Znacznąliczbę
normwtymprawiestanowiątzw.normycelowościowe,wskazującenajlepsządrogę,
jakaprowadzidosprawiedliwegorozpoznaniairozstrzygnięciasprawy.Zadanieto
jestrealizowanewłaśniezapomocąprakseologiczniezorientowanychprzepisówpra-
wakarnegoprocesowego.
Uregulowanieprocesukarnegowsposóbpozwalającynawłaściweinajbardziejefek-
tywne(skuteczne)osiągnięciewyznaczonychcelówniejestzadaniemłatwym.Wy-
magabowiemrozstrzygnięciawielukwestii,zktórychnajważniejszetowybórkon-
cepcjiprocesukarnego.Czymatobyćprocesklasyczny(zorientowanymaterialnie),
czypostklasyczny(zorientowanyproceduralnie)?Wdalszejkolejnościnależyroz-
ważyćwartościpodlegająceuwzględnieniuorazzakresichochronywprocesieoraz
cele,doosiągnięciaktórychprocesmazmierzać.Ztąkwestiąwiążesięokreślenie
sposoburealizacjizałożonychcelów.Czymatonastępowaćwsposóbinkwizycyjny,
43Zob.T.Stawecki,P
.Winczorek,Wstępdoprawoznawstwa,Warszawa2003,s.12-13.
