Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.EwolucjanaukiprocesukarnegowokresiedoXIXw.
37
podwpływemniemieckiejobyczajowościuniwersyteckiejtapraktykaobo-
wiązujedodziś66l
Wymagazauważenia,żeoilepocząwszyodXIXwlrozwójnaukiprocesu
karnegonastępowałodmienniewNiemczechiweFrancji,otylewcześniej
niedasięzaobserwowaćistotnychróżnić67,choćjużnatymetapieujawnia
siępewnaprzewagaNiemiecnadFrancjąwpoziomiezainteresowaniapra-
wemkarnymprocesowymiwaktywnościpublikacyjnejlGdyzaśchodzi
obardziejgeneralnieporównania,dotyczącenauki,JlMondotpiszeoopóź-
nieniukulturalnyminaukowymNiemcówwstosunkudoFrancuzów,pod-
kreślającwyższośćtychdrugichnietylkowsferzeobyczajów,języka,mody
ikulturymaterialnej,aletakżenapolunaukowym68lJesttopodejścienader
optymistyczne,wzwiązkuzogólnieznanymfaktem,żepoziomnaukowy
wszystkichówczesnychwydziałówwefrancuskichuniwersytetachbyłzde-
cydowanieniskilWyjątekstanowiłyspektakularnedokonanianaukowe
AlLavoisiera(1743-1794)wdziedziniefizykiichemii,tyleżeuczonyten
niebyłprofesoremżadnegozfrancuskichuniwersytetów,choćnależałdo
AkademiilNagruncienaukiprawabyłobyniezwykletrudnopotwierdzić
konstatacjęMondotlJestnatomiastfaktem,żewIIpołlXVIIIwlFrancuzi
przewyższaliNiemcówliczbąuniwersytetów,cojestinformacjąbezwięk-
szegoznaczeniawzwiązkuzlikwidacjąprzezKonwentw1793rlwszyst-
kichuniwersytetównaobszarzecałejRepublikilWtymczasieNiemcy
wypracowaliwzorcowąkoncepcjęuniwersytetu,wramachktórejrozwijała
sięnaukaprawa,wtymprawaiprocesukarnegol
Głównymisymptomaminiemieckiejprzewagiwsferzeprawakarnego
były:większaliczbaautorówzainteresowanychpostępowaniemkar-
nymorazwięcejwydanychwNiemczechpublikacjinatentematlSzcze-
gólnywzrostzainteresowaniaprocesemkarnymnastąpiłpoukazaniusię
66Zkoleiwkrajachskandynawskichregułąkatedryprocesukanegoicywilnego
wzwiązkuzjednolitościąaktówprawaprocesowego,regulującychobieprocedury,
zuwzględnieniemkoniecznychróżnicl
67Używaniełaciny,zasadniczojednorodnakoncepcjauniwersytetuiwspólnameto-
dologianauczaniaprawapowodowałyhomogenicznośćdawnejedukacjiprawniczej
(RlScarciglia,ABriefHistory...,sl299)l
68JlMondot,Tomasiusoudesretardsculturelsetscientifquesallemandsetdumoyen
d)yremédier[w:]UniversitésetinstitutionsuniversitaireseuropéennesauXVIIIesiècle.
Entremodernizationettraditions,redlFlCadilhon,JlMondot,JlVerger,Bordeaux1999,
sl24l