Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
prawidłowymreagowaniunadźwiękiinnegorodzaju.Mowaspontaniczna
niekiedysprowadzasiędoposługiwaniasięwłasnymjęzykiemuformowa-
nymzeszczątkówwyrażeń.Wielesłówdzieckopowtarzabezzrozumienia.
Niektóredzieciposługująsięgestem,ainnenie.Powtarzaniesłówjestza-
zwyczajniemożliwe.
Również
próbyrozumieniamowywypadająbardzo
źle.Obserwujesiępoważnetrudnościzzapamiętywaniemsłów(Kordyl7
1968,s.30-31)0
Obserwacjezjawiskjęzykowych7któreKordylzamieściławswojej
pracy,należyuznaćzacennymateriałinformacyjnynatematjęzykadzieci
zespecyficznymzaburzeniemjęzykowym.Swojespostrzeżeniapodsumo-
wałaKordylnastępującymstwierdzeniem:„Sposób,wjakibadaneprzeze
mniedzieciwypowiadałyposzczególnesłowa,różnicujejemożenajbar-
dziejwzestawieniuzdziećminormalniemówiącymi”(Kordyl719687116)0
Dalejautorkascharakteryzowałaproblemybadanychdziecizwymową:
słowaponaddwusylabowesąskracane,asłowajednosylabowewzdłużane
niedźwiękówozbliżonymmiejscuartykulacji,substytucjegłosektrudniej-
szychłatwiejszymi,uproszczeniagrupspółgłoskowych,którymczasami
dodatkowotowarzyszyłazamianatrudnychgłoseknałatwiejsze.Ponadto
Kordylzarejestrowałainwersjeiepentezy,asymilacjeidysymilacje,meta-
tezy,inwersjeikontaminacje,ubezdźwięcznianie(Kordyl71968,s.120-125)0
Dostrzegła,żeposzczególnedziecipopełniałyokreślonetypybłędów.Wią-
załosiętonaprzykładznadużywaniempewnychgłosek,któreokreśliła
„nawykowąpredyspozycjądoużywanianiektórychdźwięków”(Kordyl7
1968,s.128).PozatrudnościamiartykulacyjnymiKordylzaobserwowała
trudnościzprzypominaniemsobiewyrazów,któredziecikompensowały
tzw.omówieniami:podawaniemfunkcjiprzedmiotuzamiastjegowłaściwej
nazwy,podawaniemnazwyprzedmiotuwjakiśsposóbzwiązanegozocze-
kiwanymsłowem,podawaniemsytuacji,wjakiejdanyprzedmiotwystępuje
(Kordyl71968,s.160),podawaniemnazwynadrzędnej.
Wroku1971nałamachlubelskiegoczasopismanaukowego„Logopedia”
ukazałsięartykułpt.Alalia7którydodziśzaliczasiędobardzoważnych
7WartowtymmiejscuwspomniećsłusznąuwagęJ.T.KaninatematustaleńKordyl:„Nie
przekonujemniestwierdzenieautorki,żesłowajednosylabowesączęstoprzedłużanedo
dwusylabowychpoprostudlatego,żewrezultaciepowyższychprzekształceńotrzymujemy
całkiemokreślonekategoriemorfologiczne(fleksyjneisłowotwórcze),niekiedyjeszczezdal-
szymiprzekształceniamifonetycznymi,niezaśprzypadkowerozwinięcia”(Kania,1971,s.185).
–17–
