Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Jakośćtechnologicznawyrobu.Warstwawierzchniaijejcharakterystyka
65
Oużytkowychwłaściwościachelementówmaszyniurządzeńwznacznejmie-
rzedecydujeukształtowanawarstwawierzchniawyrobów.Warstwęwierzchnią
przedmiotu(rysunek3.11)stanowitaczęśćmateriału,liczącodpowierzchnize-
wnętrznejwgłąb,któraposiadazmienionewwynikuprocesuobróbkiwłaściwości
wstosunkudomateriałuwyjściowego(rodzimego).Wprzypadkuwspółpracujących
elementówmaszynodwłaściwościwarstwywierzchniejzależąprocesyiintensyw-
nośćzużyciatychelementów,trwałośćiniezawodnośćurządzeń.
Przedmiotjestograniczonypowierzchniąrzeczywistą,podktórąznajdujesię
strefaprzypowierzchniowazawierającatlenki,azotkiiinnezwiązkichemicznejako
efektwarunkówtermodynamicznych,panującychwstrefieoddziaływaniaostrzazpo-
wierzchniąobrabianąwotoczeniuośrodkatechnologicznegoobróbki.Strefazgniotu
tworzysięwwynikuodkształceńplastycznychpodwpływemsiłskrawaniaisiłtarcia
wobszarzekontaktupowierzchninatarciaostrzazpowierzchniąobrobioną.Strefata
posiadawiększątwardośćodtwardościrdzenia.Wstrefieskrawaniawydzielająsię
znaczneilościciepła,alokalniewysokatemperaturasprzyjaprzemianomfazowym,
reakcjomchemicznymiodkształceniompowodującympowstawanienaprężeń.
Rysunek3.11.Schematbudowywarstwywierzchniej(wedługPN-87/M-04250)
Źródło:Opracowaniewłasne.
Właściwościwarstwywierzchniejsącharakteryzowanezapomocąwskaźni-
kówfizykalnychitechnologicznych.Dowskaźnikówfizykalnychnależą:odkształ-
cenia,utwardzeniainaprężenia,adowskaźnikówtechnologicznych—parametry
ukształtowanejstrukturygeometrycznejpowierzchni(SGP).
Ważnąrolęweksploatacjielementówmaszyn,zpunktuwidzeniaichtrwałości
iniezawodności,odgrywająnaprężeniawwarstwiewierzchniejtychelementów.
