Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Goście/hospites
59
iKościoła,anadwyżkipozostawiałdoichswobodnejdyspozycji”
(Wrzesiński,2006:74).Nieścisłośćtegoopisuzawierasięwsłowie
nofiarować”-prawogościapozostawiałoziemięinieruchomości
wpełnejdyspozycjiprawnejiwewłasnościpanafeudalnego3.Pier-
wotna,przedlokacyjnadefinicjaprawnakategoriigościdotyczyła
teżwdużejmierzeosadnikówrolnych,którymiushospitum,prawo
gościa,nadawałowewnętrzną,gminnąisądowąautonomię,wyj-
mującichjednakzporządkudziedziczeniainadającwynikającą
zbrakuprzypisaniadoziemiosobistąwolność(Bogucka,Samso-
nowicz,1986:54).
Prawnepołożeniemieszkańcówskupiskżydowskichbyłona
tleopisanychpowyżejinnychgrupobcokrajowcówznaczącood-
mienne.Odmiennośćtawynikałaprzedewszystkimzfaktureligij-
nejodrębnościŻydów,jedynejspośródlicznychgrupprzybyszów
społecznościniechrześcijańskiej.Byłaonateżwistotnysposób
skutkiemopisanegowdalszejczęścirozdziałunadanegoŻydom
statususługskarbu,skutkującegoichbezpośrednimpoddaństwem
wobecpanafeudalnego,zwyłączeniemuczestnictwawjakichkol-
wiekpośrednichorganizacjachwładzy,wmiejskimsamorządzie,
cechuczyteżzorganizowanejlokalnejspołeczności.JakpiszeHan-
naZaremska,nporównującsytuację«wolnychgości»zpołożeniem
Żydów,musimypoczynićpewnezastrzeżenie.KolonieIzraelitów
lokowanowyłączniewbezpośrednimsąsiedztwieośrodkówgrodo-
wychiniewchodziłatuwgrę(ł)własnośćziemskawjakimkol-
wiekwariancie”(Zaremska,2011:85-86).NakładającanaŻydów
bezpośredniepoddaństwokategoriasługskarbustanowiławtym
sensiekomplementarneuzupełnienielegislacjizawartejwprawie
gościa.Prawotowyznaczałożydowskiemuprzybyszowiprzestrzeń
nadwarównoległesposoby:społecznieitopograficznie.Wyłącze-
nieżydowskichgościzfeudalnejireligijnejstrukturyspołecznej
3NieścisłośćsformułowanegoprzezWrzesińskiegoopisuwodniesieniu
dostatusugościbędącychŻydamiodnosisięteżdowolnościosobistej-wod-
niesieniudoŻydówwolnośćosobistazostawałaformalnieifaktycznieznie-
sionaprzezstatussługskarbu,czyniącyzŻydówludziniewolnych,pozosta-
jącychwłasnościąksięcia.Przynależnagościomswobodaprzemieszczaniasię,
obejmującteżŻydów,stanowiławynikającyzdefinicjigościawyjątekodtej
reguły.