Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Józefwychowałsię,jakwspominałpolatach,wrodzinieśląsko-cieszyńskiej3.
ByłnajstarszymżyjącymdzieckiemPieterów.MiałsiostryMarięiHelenęorazbrata
Władysława4.WdomuczytanopolskąprasęUGwiazdkęCieszyńską5,UKalendarz”6,
URolę7orazpolskąliteraturęgłówniepowieściHenrykaSienkiewicza8.Jegoojciec
pracowałjakocieśla,aźniejmajsterciesielskiwżnychmiejscowościachnaterenie
ŚląskaCieszyńskiego,anawetwyjeżdżałnaMorawyiWęgry.ZapewniałotoPieterom
godziwewarunkiżycia.Ichdomostwoniewątpliwiewyróżniałosięwewsi.W1914roku,
kilkatygodniprzedwybuchemwojny,rodzinaprzeniosłasięzOchabdonowegodomu
wSkoczowie.WlatachIwojnyświatowejcałkowityciężarwychowaniadziecispoczął
namatceAlojzji,gdyżojciecw1915rokuzostałpowołanydowojska.Nieobecność
ojcaniewątpliwienegatywnieodbiłasięnakondycjinansowejipoziomieżyciarodziny.
Wróciłdopierow1918roku.Wtedyteżpokilkulatachotrzymałtytułbudowniczego
izałożyłrmębudowlaną.JózefPieterseniorbyłniezwyklezdolnymczłowiekiem.
Samwykonywałkosztorysyiprojektybudowlane.CzęstorealizowałpracedlaKomory
Cieszyńskiej9.Osiągałniezłedochody,dziękiczemurodzinażyławdostatku.Ojciecbył
działaczemZwiązkuŚląskichKatolików.CieszyłsięszacunkiemmieszkańcówOchab.
Józefedukacjęrozpocząłw1910rokuwszkoleludowejwOchabach.Kontynuowałją
odwrześnia1913rokuwszkoleludowejiwydziałowejwSkoczowie(Knaben-Volks-und
Schule)10.WodróżnieniuodszkoływOchabachnauczanowniejponiemiecku,mimo
żezdecydowanąwiększośćuczniówstanowiliPolacy.GrosnauczycielistanowiliNiemcy
lubzniemczenimieszkańcyŚląskaCieszyńskiego.Dwarazywtygodniuodbywałysię
lekcjejęzykapolskiego,alezobjaśnieniamiwjęzykuniemieckim.Popolskunauczano
równieżreligii.Poziomnauczaniawskoczowskiejszkolebyłwysoki.Placówkabyła
nowoczesna,posiadałasalęgimnastyczną,klasywyposażonowpomocenaukowe.
Mieściłasięwbudynkuoddanymdoużytkuw1910roku11.
PrzeniesienierodzinydoSkoczowastanowiłoistotnązmianęwżyciumłodego
Józefa.Liczyłozaledwie3tysiącemieszkańców,byłojednakuprzemysłowione.Znaj-
dowałysięwnimlicznefabryczki,wktórychpracowalinietylkomiejscowi,alerów-
nieżchłopizokolicznychwiosek.WiększośćmieszkańcówstanowiliPolacy,byliteż
3J.Pieter,Czasyiludzie,t.I,Katowice2004.
4NajwcześniejurodzonyPawełPieterorazjegosiostraAnnazmarlijakokilkutygodniowe
niemowlęta.
5UGwiazdkęCieszyńskąwydawałZwiązekŚląskichKatolików.
6UKalendarz”wydawanybyłwCieszynieprzezksięgarza(?)Kotulę.
7URola”byławydawanawKrakowieprzezPolskiZwiązekRolników.
8J.Pieter,Czasyiludzie,t.I,jw.,s.23.
9KomoraCieszyńska(TeschenerKammer)ocjalnanazwamajątkównależącychbezpośrednio
doksiążątcieszyńskichzdynastiiHabsburgówwlatach1654–1918,ajednocześnienazwainsty-
tucjizarządzającejtymimajątkamiwimieniuksięcia.
10MuzeumwSkoczowie,świadectwozeszkoły(niemieckiej)wSkoczowiezrokuszkolnego
1915/16.
11J.Pieter,Czasyiludzie,t.I,jw.,s.86–89.
14