Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wartośćzmiennejprognozowanej.Prognozyilościowemożemypodzielićtakżena
skalarne,jeżelipodawanajestpojedynczawartość,iwektorowe,jeżelijako
prognozęuzyskujemywektorliczb.
Oprognoziemówimy,żejestjakościowa,gdydotyczycechyjakościowej.
Prognozazostanieuznanazajakościowątakżewówczas,gdyjestsłownymopisem
stanuzmiennejilościowej;np.żewielkośćbadanegozjawiskawprzyszłościwykaże
spadekwstosunkudowartościzaobserwowanejwmomencieformułowaniaprognozy.
Prognozyjednorazowestawiamyjednokrotnieinajczęściejdlazmiennych
strategicznych,wprzeciwieństwiedoprognozpowtarzalnych,któresąciągle
poprawianewmiarędopływunowych,rzeczywistychinformacjiokształtowaniu
sięzmiennejprognozowanej.Prognozowaniupowtarzalnemupoddawanesągłównie
prognozyoperacyjne,cozapewniastałąaktualizacjęszacowanejścieżkirozwoju.
Podziałnaprognozykompleksoweisekwencyjneniedajerozłącznychgrup
prognoz.Dziejesiętakdlatego,żeprzezprognozękompleksowąrozumiemy
prognozęcałościowoopisującąprzyszłąsytuacjęnaogółzłożonegozjawiska.
Natomiastjakoprognozęsekwencyjnąuznajemyprognozęobliczonądlabadanego
zjawiskaekonomicznegodlakilkuokresów,przyczymteokresyniemusząbyć
oddaloneodsiebieotensamodcinekczasu.
Ciekawymrodzajemprognozsąprognozysamosprawdzającesięidestruktywne.
Otóżprognozasamosprawdzającasiętotaka,którejogłoszeniesprzyjarealizacji
tegoprzewidywania,mimożeprzedjejogłoszeniemprawdopodobieństworealizacji
niebyłozbytduże.Zkoleiogłoszenieprognozydestruktywnejpowodujeobniżenie
szansnarealizacjęprzewidywanegozdarzenia.
Kolejnedwakryteria,tzn.stopieńszczegółowościizakresujęcia,dajątakie
samepodziałyprognoz.Mamytutajwyróżnioneprognozyogólne(całościowe,
globalne),opisującestanzjawiska-agregatu,iprognozyszczegółowe(częściowe,
odcinkowe),dotyczącetylkopewnegoaspektubadanegozjawiska.
Zasięgterenowydeterminujenazwęprognozy.Itakmogąbyćprognozy
ozasięguświatowym,międzynarodowym,krajowymiregionalnym.Przypisana
nazwaukazujeznaczeniedanejprognozynakolejnychszczeblachagregacji.
Prognozygospodarczedzielisiętakżezewzględunazastosowanąmetodę
opracowania.Itakprzyjęcieprognozynanajmniejszym,średnimlubnajwiększym
zobliczonychpoziomówdajeprognozę,odpowiednio,minimalną,średniąlub
maksymalną.Prognozyczyste(pierwotne)sątoprognozyuzyskanewwyniku
ekstrapolacjizaobserwowanegotrendubadanegozjawiska.Takieprognozysą
najczęściejkrótkoterminoweisątraktowanejakowstępneprzewidywanieprzyszłego
rozwoju.Prognozyweryfikowalnetonaogółprognozypowtarzalne,weryfikowane
woparciuonapływającymateriałstatystyczny.Zaprognozymodeloweuznajemy
te,którezostałyuzyskanenapodstawiemodelu.Podziałnaprognozynieobciążone,
wedługnajwiększegoprawdopodobieństwaiminimalizująceoczekiwanąstratęsą
wynikiemzastosowaniaodpowiedniejzasadypredykcjiilościowej12.
12Szerzejnatematzasadpredykcjiilościowejpiszemywpodrozdziale2.4.
1.3.Rodzajeprognoz
19