Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zawszejestniewpełniprzewidywalnyistądm.in.niemożnaopracowaćpewnej
prognozyzjawiskgospodarczych.Konsekwencjątegostanurzeczyjest,żerezultat
decyzjipodejmowanychnapodstawieniepewnejprognozyteżjestniepewny.
Wzwiązkuztympowstajepytanie,jaknależykorzystaćzprognozy,skoronie
jesteśmyprzekonaniojejpełnejtrafności.
Wkażdejsytuacjimożliwośćwyznaczenianajlepszej(wdanychwarunkach)
strategiiposługiwaniasięprognoząwiążesięzkoniecznościąprzyjęciaodpowied-
niegokryterium,pozwalającegonaocenęposzczególnychstrategiiiwskazanie
wdanychwarunkachnajlepszejznich.
Ogólniemożnapowiedzieć,żekryteriumtymjestkorzyść.Wnajprostszych
przypadkach,zwłaszczawskalimikro,korzyśćtamożesięwyrażaćzyskiem.
Jednakzewzględunaniepewnośćprognozywmomenciepodejmowaniadecyzji
korzyśćosiąganaprzystosowaniuposzczególnychstrategiiteżjestniepewna.Nie
możewięcbyćmowyoprostejmaksymalizacjikorzyścinaskutekwybraniatakiej
czyinnejstrategii.Potrzebnejestjeszcze,próczprzyjęciakryterium,którymjest
korzyść,przyjęciedodatkowejzasadywyboruoptymalnejstrategii.Jedną
znajrozsądniejszychzasadjestzasadamaksymalizacjispodziewanychkorzyści.
Jejzastosowanieoznaczałoby,żezaoptymalnąuznajesiętakąstrategię,która
przywielokrotnympowtarzaniuprocesudecyzyjnegowtychsamychwarunkach
zapewnianajwiększąkorzyść.Kłopotjednakwtym,żedecyzjeekonomicznemają
charakterjednorazowy,niepowtarzalny.Wtakichsytuacjachdobórstrategiiprzez
maksymalizacjęśredniejkorzyścinieznajdujewpełnimerytorycznegousprawied-
liwienia(por.[Sadowski,1997b]).
Przywyznaczaniuoptymalnejstrategiiposługiwaniasięprognoząrodzisię
wieleproblemówszczegółowych.Niektóreznichchcielibyśmywtymmiejscu
zasygnalizować.
Wpraktycegospodarczejdośćczęstospotykamysięzestosowaniemtzw.
naiwnejstrategiiposługiwaniasięprognozą,awięcstrategii,wktórejdecyzje
podejmujesiętak,jakgdybyprognozabyłabezbłędna.
Istniejetakżewielesytuacji,wktórychchcączapewnićnajwiększąkorzyść,
decyzjęnależypodjąćzpominięciemwyników,jakiedajeprognoza,ipoprzestać
naposiadanejwiedzyapriorioprognozowanymzjawisku.
Wzwiązkuzpowyższympowstajenastępnyważnyproblem,wiążącysię
zjakościąobliczonejprognozy,którąmierzysięilościąinformacjizawartej
wwyznaczonejprognozie.Wwieluprzypadkach,ponoszącwiększewydatkina
badaniaprognostyczne,jesteśmywstaniezwiększyćwiarygodnośćprognozy
(prawdopodobieństwospełnieniasięprognozy),awięczwiększyćilośćinformacji
zawartejwprognozie.
Pojęciajakościprognozynienależybezpośredniowiązaćzprawdopodobień-
stwemspełnieniasięprognozy,leczzjejtrafnością.Trafnośćprognozyokreślasię
zapomocąbłędówexpost.Budowaneprognozypowinnybyćmonitorowane,tzn.
powinnabyćsprawdzanaichtrafnośćiwraziepotrzebypowinnosięprzeprowadzać
korektęprognoz.Badanietrafnościprognozsporządzanychróżnymimetodamijest
1.Ogólnezagadnieniaprognozowania
28
