Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Promieniowanieoptyczneifotouczulaczewmedycynie
promieniowanieoptyczne;należądonich:woda,stanowiącaokoło70%masy
ciałassaków;melanina,chroniącaprzedpromieniowaniemUV;hemoglobina
iaminokwasy.Doorganizmuwcelachdiagnostycznychiterapeutycznychsąwpro-
wadzanetakżeegzogennechromofory,oddziałująceselektywniezpromieniowa-
niemiwywołująceprocesyfotochemiczneifotofizyczne.Wtychprzypadkach
jesttobezpośredniedziałanieświatła.Źródłempośrednichreakcjinadziałanie
światłasąsygnałychemicznewyzwalaneprzezneuronylubhormonyzapomocą
fotoreceptorów.
Promieniowanieoptyczneinicjujeteżniekorzystneprocesy,np.nadmiar
promieniowaniaUVprzyczyniasiędopowstawanianowotworówskóry.Odsta-
rożytnościświatłosłonecznebyłowykorzystywanewmedycynie(helioterapia,
światłolecznictwo).Dziękiźródłomlaserowymodlat60.XXwiekuterapialaserowa
stałasiępowszechniedostępnaiszerokostosowana,takżewdiagnostyce.Rozwinęła
sięnowadziedzinafotochemoterapii,znanajakometodafotodynamiczna(PDT),
wktórejdowytwarzaniareaktywnychformtlenuworganizmiewykorzystujesię
fotouczulacze(fotosensybilizatory),światłoiendogennytlen.Reakcjefotochemiczne
zudziałembiocząsteczek,zachodzącewżywychorganizmach,stanowiąprzedmiot
zainteresowaniafotobiologii.
Postępynaukiitechnikizjednejstronywymuszającorazwęższespecjalizacje,
zdrugiejzaśprzyczyniająsiędointerdyscyplinarnychdziałańłączącychnawet
odległeodsiebiedziedziny.Klasycznymtegoprzykłademjestwykorzystywanie
metodfizycznychwdiagnostyce,terapii,rehabilitacjiiprofilaktycemedycznej,
costanowiobszardziałalnościfizykimedycznej.Obecniepowiązaniamedycyny
zinnymidziedzinamisąznaczniewiększe.Biochemiaibiofizykanależądopodsta-
wowychnaukmedycyny,amedycynafizykalnajestdziałem(rodzajem)medycyny
znajdującymzastosowaniewfizjoterapii,gdziewykorzystujesięmetodyfizyczne
wcelachleczniczych,zapobiegawczychidiagnostycznych.Wjednejzformfizjo-
terapii-fizykoterapiioddziałujesięnaorganizmróżnymibodźcamifizycznymi
(np.światłem)ispecjalnymiurządzeniami;dofizykoterapiinależytakżeświatło-
lecznictwoilaseroterapia.
Promieniowanieoptyczneodgrywabardzodużąrolęnietylkowfizykoterapii,
leczrównieżwdiagnostyceiterapiimedycznej.Laserysącorazszerzejwykorzy-
stywanewtakichdziedzinach(specjalnościach)jak:dermatologiaiwenerologia,
stomatologia,urologia,okulistyka,kardiologia,otolaryngologia,chirurgia.Sama
metodaPDTłączy,obokmedycyny,wieleinnychdziedzin:chemię,fizykę,farmację,
optoelektronikę.Obserwujesiętakżepostępwrozwojumetoddiagnostycznych
wykorzystującychświatło.
Fotomedycynajestdziałemmedycynyzajmującymsięterapeutycznymi
idiagnostycznymizastosowaniamipromieniowanianiejonizującegowróżnych
specjalnościachklinicznych,atakżeocenąpatofizjologicznychnastępstwjego
oddziaływanianaczłowieka.Jejpoczątkisięgająlat80.XXwieku,aobecnieroz-
wijasięonacorazszybciej[1-4].
