Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pojęcieifunkcjeprywatności
Oczywiścieprzedmioty,któreniedostępnedlawszystkichlubtyl-
kopewnychosóbzawyjątkiemwyróżnionejjednostki,mogąbyćbardzo
różnorodnemogątobyćmyśliiprzeżyciapsychicznetejjednostki,jej
ciało,najróżnorodniejszeprzedmiotydoniejnależące,anawetmiejsce,
wktórymonaprzebywa.Dostępność,októrejmowawnaszejdefinicji,
możebyćróżna.Przedewszystkimchodziodostępnośćfizycznąoto,
żejakaśosobaniemafizyczniedostępudoprzedmiotówpewnejwyróż-
nionejosobywjakimśdanymokresie.jednakprzedmioty,któremo-
byćdlapewnychosóbbezpośredniodostępnefizycznie,alewjakimś
okresieniedostępne,oraztakie,któreniemogąbyćbezpośredniodo-
stępne(przynajmniejnaobecnymetapierozwojunauki)wżadnymcza-
sie.Dopierwszychmożnazaliczyćnp.czyjeściałoczyrzeczynależące
dotejosoby,dodrugichprzeżyciapsychiczne(myśli,uczucia),które
mogąbyćdostępnejedyniepośredniopoprzezichwyrażanie.
KiedyuKartezjuszajestmowaoprywatnościmyśli,toprywatnośćta
jestpojętajakowłasnośćwłasnośćprzysługującamyślompewnejwy-
różnionejosoby;owemyślibowiemniedostępneinnymjednostkom
wtymznaczeniuprywatne.Kiedyjestmowaosamotnościczłowie-
kawpewnymczasie(takjakwdefinicjiprywatnościzesłownikaangiel-
skiego)chodzioprywatnośćjakostanrzeczyto,żektośjestzdala
odinnychosób,tzn.żeówktośniejestdostępnydlainnychosób.Zko-
leiuMariiOssowskiejjestmowaoprywatnejprzestrzeni;prywatność
przestrzenijestpewnąwłasnościąprzestrzeni.
Prywatnośćbywarównieżtraktowanajakowartość.Wrozważania
oprywatnościwkradająsięzagadnieniazdziedzinyteoriiwartości,czy-
liaksjologii.Jednocześniezakładasię,żeprywatnośćwnajbardziej
podstawowymsensietostanrzeczylubwłasność.Powstajepytanie,
czywartościąjestzarównoprywatnośćjakostanrzeczy,jakiprywatność
jakowłasność.To,żewartościwłasnościami,przyjmowałmiędzyin-
nymiWładysławTatarkiewicz,natomiastzakoncepcjąwartościjakosta-
nówrzeczyopowiadałsięchociażbyBogusławWolniewicz(zaHenry-
kiemElzenbergiem)42.Możemyprzyjąćm.in.jednoznastępującychsta-
nowisk:
1.Wartościąjestzarównoprywatnośćjakostanrzeczy,jakiprywat-
nośćjakowłasnośćwtymwypadkurezygnujemyzmonokatego-
rialnościwartości,tzn.odrzucamypogląd,jakobywartościmogły
miećtylkojednąkategorięontyczną.
42Wolniewicz,1993,s.143–152.
29