Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zastosowanywm.in.Niemczech,Belgii,Szwecji,Francji,atakżewwielu
innychkrajachEuropy.Wsystemietymprogramyemeryturzakładowych
odgrywająnaogółmniejsząrolęniżwsystemieBeveridge’a.Należyjednak
podkreślić,żerozróżnieniemiędzypierwszymadrugimsystememjestdo
pewnegostopniaarbitralne,gdyżobasystemyewoluowaływróżnyspo-
sóbwzależnościodkrajuiprzeprowadzonychreform,wwynikuktórych
wramachsystemuokreślanegojakobismarkowskiistniejątakżekapita-
łowezakładowe(pracownicze)programyemerytalne2.
Głównymicechami,któreokreślająsystememerytalny,jestto,czy
(i)emeryturajestzapewnianaprzezpaństwoczysektorprywatny,(ii)kto
ponosiryzykozwiązanezemeryturą,awięcczyjesttosystemozdefi-
niowanymświadczeniu(defnedbeneft,DB)czyozdefiniowanejskładce
(defnedcontribution,DC),(iii)atakżesposóbfinansowaniaemerytur,
czyzbieżącychskładekpobieranychodpłacosóbobecniepracujących,
jakwpublicznychsystemachPAYG(pay-as-you-go),czyprzezprefinanso-
wanie,czylizezgromadzonychaktywów(główniefinansowych),mających
służyćdowypłatyświadczeńwprzyszłości.Kluczowymwskaźnikiemcha-
rakteryzującymsystememerytalnyjeststopazastąpienia(replacementrate),
pokazującarelacjępierwszegoświadczeniaemerytalnegodoostatniego
wynagrodzeniaprzedprzejściemnaemeryturę.Obokniegopodawany
jestteżczęstowspółczynnikświadczeń(beneftratio),pokazującyrelację
średniejemeryturydośredniegowynagrodzeniawcałejgospodarce.Wyso-
kośćtychwskaźnikówprzedstawia,wjakimstopniuemeryturysąwstanie
spełniaćjednązeswychkluczowychfunkcji,jakąjestochronaprzedubó-
stwemwokresiestarości.Wskaźnikidająteżpewienpoglądotym,jakijest
stopieńredystrybucjidochodunarodowegoprzezsystememerytalny.
IstotasystemuPAYGsprowadzasiędotego,żeobecniewypłacane
emeryturysąfinansowanezbieżącychskładek,ewentualniedodatkowo-
zpodatków.Wsystemiepublicznymczęśćemeryturmożemiećcharakter
socjalnyiniebyćpowiązanaanizokresem,anizkwotamiskładekprze-
kazywanychdosystemuprzezdanąosobę.Kluczoweznaczeniedlafunk-
cjonowaniapublicznychsystemówemerytalnychmazasadasolidarności
2EuropeanParliament,PensionSchemes,DirectorateGeneralforInternalPoli-
ciesPolicyDepartmentA:EconomicandScientificPolicy,IP/A/EMPL/ST/2013-07,
sierpień2014,s.15.
1.1.Głównepojęciazwiązanezemeryturami
13
