Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JerzyNikitorowicz,Pedagogikamiędzykulturowawrewitalizacjiheterologiiś
pozwalająbowiemdostrzecipoznaćprzyczynyniektórychnajbardziejuciążliwychproblemów,nękających
współczesnespołeczeństwa.Upodstawtakichzjawiskjakdyskryminacja,rasizm,mowanienawiścileżą
właśnieróżnicekulturowe,społeczno-kulturowe,etniczneiinne”(Brottoiin.,2014,s.5).
Zróżnicowaniekulturoweidylematyztymzwiązanenakazująpedagogommiędzykulturowympodjęcie
refleksjiidziałańwkontekścieznanegoimperatywuH[ś]lepszegorozumieniainnych,lepszegorozumienia
świata;koniecznośćwzajemnegozrozumienia,pokojowejwymianyideiczywręczjedności.Tegonajbardziej
brakujenaszemuświatu”(Delors,1998,s.17).BogusławŚliwerski(1998,s.289-290)zwróciłuwagę
naistotnyfaktdziałalnościtejsubdyscyplinypedagogiki,wramachdziałalnościedukacjimiędzykulturowej:
Pedagogikamiędzykulturowastałasięnowymnurtemwnaukachowychowaniu,którywspołeczeństwach
wielonarodowychiwielokulturowychpolitycznieorientujesięnietylkonapracęzcudzoziemcami,aletakże
zwłasnymiobywatelami,bywzajemnieuczylisięwobecsiebieszacunku,tolerancji,wzajemnegoipoko-
jowegowspółżyciaorazwzajemnegokulturowegodoświadczaniabogactwaswoichkultur.Wychodzisię
zzałożenia,żeproblemyrasizmu,skrajnegonacjonalizmu,nietolerancji,wrogościmiędzynarodamiitp.
możnarozwiązywaćtakżenapłaszczyźniepedagogicznej.
*
Uważam,żeobecnieszczególnymwyzwaniemizadaniempedagogikimiędzykulturowejjestheterolo-
gia,naukaoInnym,odmiennym,różniącymsię,wielokulturowym.Zakładauczestnictwowkulturzewłasnej
orazpoznawanieiuczestniczeniewżyciuinnychkultur,prowadzenieustawicznegodialogumiędzykulturowe-
gowkontekścieodpowiedzialnościzakreowanieporozumieniakultur,utrzymaniaikreowaniaświatowego
pokoju.Wzajemneuznanieiwyrażanieszacunkukształtujewzorykomunikacjispołecznej,poprzezktóre
dokonujesięwielokierunkowytransfertreścikultury,zasad,wzorówiwartości.Uważam,żeobecniestajemy
wobecpodstawowegopytania:jakedukowaćdzieci,młodzież,dorosłych,abytrwaćjakonaródipaństwo,ze
swoistymiwartościamiirównocześnieuczestniczyćaktywniewprocesiedialoguzinnyminarodami,wproce-
sieintegracjieuropejskiejiplanetarnej,nieznikająckulturowowglobalnymświecie?
Wwarunkachwielokulturowościwspółczesnegoświataistotąrozwojuczłowiekajestpromowaniehete-
rologiioraznabywanieświadomościmiędzykulturowej.Należywięczauważyćwdziałaniachedukacyjnych
dwiegłównefunkcje:socjalizacyjnąienkulturacyjnąorazwyzwalającązsocjalizacjiienkulturacji.Jeżeli
pierwszauspołeczniaorazukulturalniaiczyniczłowiekaczłonkiemspołecznościzwszystkimitegokonse-
kwencjami,todrugasprowadzasiędowyzwalaniaspoddominacjispołecznejimożliwegozawłaszczenia
kulturowego,dowykraczaniapozastatusquo,dowyzwalaniadziałańtwórczych,podejmowaniainicjatyw,
rozwijaniawłasnegosprawstwa,poszukiwanianowychjakości,nowychformrealizacjirólitp.,czylido
świadomegofunkcjonowanianapograniczachkultur.Topowodujerozszerzaniepotencjału,zwiększanie
zasobuimożliwościedukacyjnych,kształtujeświadomośćpotrzebyuwolnieniasięodistniejącychpodziałów,
odreagowanianacośinakogoślękiem,uprzedzeniem,stereotypowymmyśleniem.Tymsamymniniejszy
11
