Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
T.Tomaszkiewicz,Przekładaudiowizualny,Warszawa2006
ISBN83-01-14637-0,©byWNPWN2006
nauki,leczbyłookreśleniemogólnym,odnoszącymsięjednocześniedo
filozofiiijęzyka.Semiotykapojawiasięjakoodrębnadziedzinawiedzy
wpracachfilozofaamerykańskiegoCharlesaSandersaPeirce’a(semiotics)
iwwielubadaniachwyrosłychztejlinii.Dlainnych,np.dlaBarthes’a
(op.cit.)semiotykabyłabyanaliząpewnegookreślonegokodu(np.mody
obowiązującejwubraniu),zaśsemiologiapowinnabyćnaukąbardziej
ogólną,ogarniającąsemiotykiszczegółowe.Wopiniisemiotykówbar-
dziejwspółczesnych(np.Gremais’a1983)semiotykatopewiensystem
symbolicznypozwalającynaukowozobrazowaćpoznaniezapomocą
konceptów.Pracezlatosiemdziesiątych,wyrosłezsemiotykiPeirce’a
dzieląjąnadziały:semantykę(zajmującąsięznaczeniemjednostek),
składnię(przedstawiającąregułyłączeniajednostek)ipragmatykę(która
zajmujesięmanipulacjąjednostkamiiichpołączeniamiprzeznadawców
indywidualnychlubzbiorowych,wsytuacjikomunikacji).Obecnie(por.
Fontanille1998)poddajesięwwątpliwośćkoniecznośćtakiegorozróż-
nienia,proponującprzeniesieniepunktówciężkościzsemiotykipojmo-
wanejjakonaukaoznakachiichznaczeniachnasemiotykędyskursu
pojmowanegojakopewienprocestworzeniaiodbiorutekstów.
Tymczasemwkontekścienaszychrozważańniejestmożeistotnenazew-
nictwonauki,którąposłużymysiędoomówieniafunkcjonowaniaobrazów
wkomunikacji,choćczasamisztywnepodziałymiędzynaukami,któredefi-
niująobiektswychzainteresowań,mogądoprowadzićdobrakuzaintereso-
waniaobiektem,któregoprzynależnośćdojednejlubinnejdziedzinywiedzy
niejestewidentna.Towłaśnieztegochybapowodupojęcieprzekładinter-
semiotycznytakdługoniedoczekałosiędogłębnychanaliz.
Wmomencie,kiedyJakobsonokreśliłpolebadawczeprzekładu,przypisałkażdy
ztrzechjegotypówinnejdziedziniebadawczej:to,codotyczytłumaczenia
wewnątrzjęzykowego,wchodziwzakresbadańlingwistycznych,międzyjęzyko-
wego,należydobadańprzekładoznawczych,aprzekładintersemiotycznypowi-
nieninteresowaćsemiotykę.(Peeters1999:17;tłum.T.T.)
Problempoleganatym,żesemiotyka,zajmującsięgeneralnieznaka-
miniejęzykowymi4,nieuwzględniałaaspektuichtłumaczenia,pozosta-
4Mówię,,generalnie’’,ponieważjestdużobadań,któreanalizująrównieżwymiar
semiologicznyróżnychformjęzykowych,np.metafory(por.Hiraga,1994,Radwańska-
-Williams1994)czysamejformypisanejjęzyka(por.Harris1993,Christin1995,2001).
21
