Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MaciejCzerwiński
Rolastereotypu
wkształtowaniupolifonicznego
uniwersumliterackiegoikulturowego
naprzykładzieoryginałuipolskiego
przekładuMostunaDrinieIvoAndricia
Przystępującdobadaniaprzekładu,przyjmujętezę,żewkażdymtłumacze-
niupewnejednostkijęzykawyjściowegosątylkoichpozornymiekwiwalentami
wjęzykuprzyjmującym.Wynikatoztego,żesemiozaznakówuwikłanajestza-
równowsiećkodówkulturowychiideologicznych1,jakizjawiskanaturypozaję-
zykowej.Obietepłaszczyzny,językowaipozajęzykowa,wpływająnaznaczenia
słów2.Znakizatemniepowstająiniesąużywanewnastępstwieobiektywnej
obserwacjiświatazewnętrznego,leczstanowiąpochodnądziałalnościumysłu
ludzkiego.Semiozajestwięczawieszonamiędzypodmiotemaprzedmiotem.
Wrezultaciemyślenie,najczęściejzdeterminowaneczynnikamizewnętrznymi
wobecjęzyka,odciskapiętnonasłowach,wskutekczegosąonenzasobemwie-
1Por.M.Czerwiński:Dyskursyiichporządekwspołecznejheteroglosji.nStudiazFilologii
PolskiejiSłowiańskiej”2007,T.42,s.2471268;Idem:Kulturajakoznakotwórczaprzestrzeńspot‑
kaniajęzyków.nStudiazFilologiiPolskiejiSłowiańskiej”2008,T.43,s.2171237.
2Niewykluczonezresztą,żeobateaspekty,tutajumownienazwanejęzykowymi(kody)ipozaję‑
zykowymi(kontekst),stanowiąwistocietosamozjawisko.Kodyideologicznebowiem1narzucając
systemowilangueograniczeniadotyczącedoboruelementówjęzykowychiprofilowaniasemantycz-
nego1możnapotraktowaćjakomechanizmogólny,któryprzetwarzarzeczywistośćpozajęzyko-
wąnadyspozycjewewnątrzjęzykowe.Ówproblemteoretyczny1wswojejistociefilozoficzno-
-lingwistyczny1niejestjednakprzedmiotemzainteresowaniawniniejszymartykule.
