Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dzialeIIprzedstawionosytuacjęludnościniemieckiejwkontekściejejtransferuza
Odrę,obejmującegotzw.wysiedleniaprzedpoczdamskiew1945r.,wysiedlenia
poczdamskiewlatach1946-1949orazakcjęłączeniarodzinwlatach1950-1959.
RozdziałIIIdotyczynatomiastproblemuludnościautochtonicznejpochodzenia
polskiego.Przedstawionownimzasadniczeelementypolitykiwładzzmierzającej
dookreśleniapolskiejprzynależnościnarodowejtejludności:przebiegiwyniki
weryfikacjinarodowościowej,akcjęrepolonizacyjnąoraztzw.ankietyzacjęipasz-
portyzację.Kwestieteukazanonatlezmianzachodzącychwpołożeniutejgrupy,
uwarunkowanychrepresyjnymcharakterempolitykipaństwa.
Następnerozdziałyprezentująproblematykęmniejszościnarodowychinie-
wielkichgrupkulturalno-wyznaniowymnaZiemiachZachodnichiPółnocnych
orazinnezagadnieniaomniejszymznaczeniuwprocesiekształtowaniasięstosun-
kównarodowościowychnatymobszarze.RozdziałIVdotyczyludnościukraiń-
skiej,przedewszystkimproblemówadaptacyjnychpoprzymusowymosiedleniu
wramachakcjiWisłaorazkształtowaniasięstosunkówpolsko-ukraińskich.Wroz-
dzialeVomówionokwestieosiedlenia,położeniaorazemigracjiludnościżydow-
skiej.RozdziałVIukazujeproblematykęniewielkichmniejszościnarodowych
ikulturalno-wyznaniowych:wysiedlenieosóbuznanychzaCzechówiMorawian,
podejmowanepróbyosiedlanialudnościcygańskiej(romskiej),atakżeproblemy
osadnictwaKaraimów,Ormian,TataróworazSerbówŁużyckich(Serbołużyczan).
Wostatnim,VIIrozdzialeprzedstawionostosunkowomałoznanekwestiezwiąza-
nezproblematykąnarodowościowąnaZiemiachZachodnichiPółnocnych:prze-
biegrehabilitacjiosóbwpisanychwczasiewojnynatzw.niemieckąlistęnarodo-
wościową
77orazpołożeniegrup,którychzracjiichstatusupolitycznegoniemożna
traktować,przynajmniejwomawianymokresie,jakomniejszościnarodowych–
deportacjęobywateliradzieckichwlatach1946-1953,problemuchodźcówpoli-
tycznychzGrecjipowojniedomowejwtympaństwie(1944-1945,1946-1949),
atakżeinnychcudzoziemców,którzypozakończeniudrugiejwojnyświatowej
przebywalinaomawianymobszarze.
Kilkuwyjaśnieńwymagaprzyjętawpracyterminologia,szczególniewodnie-
sieniudoprzemieszczeńludnościpolskiejiniemieckiej,bowiemnanazwanietych
samychlubpodobnychprocesówstosowanebyły,isąnadal,różneokreślenia:
repatriacja,przesiedlenie,transfer,aobecniewysiedlenie,anawetwypędzenie.
Wypędzenie,przyjętewspołeczeństwieniemieckimitradycyjniestosowaneprzez
większośćhistorykówniemieckich,atakżeprzezniektórychpolskich,wodniesie-
niudopowojennegotransferuNiemcówzPolski,wydajesięadekwatnetylkodo
pierwszejfazytegoprocesu,czylitzw.wysiedleńprzedpoczdamskich
78.Terminu
———
———
—
77Licznepublikacjenatematlikwidacjiskutkówniemieckiejpolitykinarodowościowejwokre-
siedrugiejwojnyświatowejdotyczągłównieludnościnazachodnichobszarachDrugiej
Rzeczpospolitej,włączonychdoRzeszyNiemieckiejw1939r.
78Por.:S.Jankowiak,Terminologiawstosunkachpolsko-niemieckich,„SprawyNarodowo-
ściowe.SeriaNowa”1997,z.2.
17
