Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PrzemekSaletaurodziłsiędokładnie23latapóźniej.
Tegosamegodnia,choćwróżnychlatach,pojawilisięnaświecie:szkockirozbójnikibanita,azarazem
narodowybohaterRobertRoyMacGregor(1671),francuskikompozytorMauriceRavel(1875)orazpolskipisarz,
publicysta,krytykmuzycznyikompozytorStefanKisielewski(1911).7marcaswójpierwszykrzyknaziemskim
padolewydalirównież:IvanLendl–czeskitenisista(1960),KingaRusin–polskadziennikarkaiprezenterka
telewizyjna(1971),atakżebokserwagiciężkiejAlbertSosnowski(1979).
*
Taksięzłożyło,żePrzemekprzyszedłnaświatwPolskiejRzeczpospolitejLudowej,państwiesocjalistycznym
wEuropieŚrodkowej,opowierzchni312683km2,liczbieludności32,1mlniogólnejdługościgranicpaństwa
3538km.NapółnocnymwschodzieiwschodziepaństwotograniczyłopechowozZSRR,napołudniu
zCzechosłowacją,anazachodzie–niemniejpechowo–zNRD.
Czyjednakczłowiekmożewybraćsobiemiejsce,gdziechciałbysięurodzić?Przemekpocieszałsię,żemógł
przecieżprzyjśćnaświatwDahomeju,BurundiczyWietnamie.MógłgodobryPanBógstworzyćNiemcem
wNRD,albonaprzykładDuńczykiem.Tak,tak,właśnieDuńczykiem.Wroku1988brytyjskitygodnik„The
Economist”opublikowałlistę50najważniejszychkrajów,wktórychwartosięurodzić.Polskaznalazłasiętam
nazaszczytnym23miejscu,tużponiżejZwiązkuRadzieckiego.KilkamiejsczanamiuplasowalisięDuńczycy.
Wkażdymrazieprzezcałestuleciabyliśmypołożeninajgorzejjaktylkomożnaidopieroprzedparomalaty
zaczęłosięokazywać,że–niezmieniającwzasadziemiejsca–jesteśmyusytuowanimożewcalenietakźle,
wporównaniuztakąnaprzykładArmeniączynieszczęsnąBośnią.
Niestety,ludzieniemajążadnegowpływunato,kimigdziesięrodzą.Sprawęurodzin–jakiwieleinnych
kwestii–regulujewedługswegowidzimisięStwórca,jednychtworzącMurzynami,innychIndianami,ajeszcze
innychPolakami;jednymkażącprzychodzićnaświatwpałacachmilionerów,innymwslumsach.Wielowiekowe
próbydoszukaniasięwtymwszystkimjakiejślogiki,czynioneprzezfilozofów,naukowcówrozmaitych
specjalności,przywódcówreligijnychwszelakichwyznań,szybko–orazwolnomyślicieliitp.,jakdotychczasnie
przyniosływiększychrezultatów.
Przemekurodziłsięwmiejsculeżącymna51°7’szerokościgeograficznejpółnocnejoraz17°długości
geograficznejwschodniej.Abyniezmuszaćczytelnikadonużącegoprzeszukiwaniaatlasuiskomplikowanych
obliczeń,podamy,żewopisanympunkcieznajdujesięWrocław–miastomagiczneiwyjątkowe,jedno
znajstarszychinajpiękniejszychwPolsce,kipiąceodzabytków–monumentalnychkościołów,urokliwych
ryneczkówimalowniczychkamieniczek.
PołożonyupodnóżaSudetów,nadrzekąOdrą,poprzecinanyjejlicznymidopływamiikanałamiWrocławjest
baśniowymmiastemdwunastuwyspiponadstumostów.Jegobogataiburzliwahistoriawpisanajestwmury
grodu.CzasywczesnegośredniowieczaprzypominaOstrówTumski,naktórymzachowałsięwdoskonałym
staniejedenznajpiękniejszychwEuropiezespołówarchitekturysakralnej.Innyzabytekztegookresu,wrocławski
Ratusz,zaliczasiędonajwspanialszychbudowligotyckichwEuropieŚrodkowej.
Dawnaiwspółczesnaarchitekturawkomponowanajestwobfitośćzieleni.Wrocławjestnajbardziejzielonym
miastemPolski–na1mieszkańcaprzypadajejtu25m2(nieliczącosiedlowej).Wcentrummiastarozpościera
sięzałożonywXVIIIwiekuParkSzczytnicki,wktórymrośnieponad370gatunkówdrzewikrzewów.Niemniej
wspaniałymmiejscemspacerówjestOgródBotaniczny,zjegopięknąekspozycjąkwiatową,oranżerią,alpinarium
inajwiększąwPolscekaktusiarnią.
GościeWrocławiawspominajągoprzedewszystkimjakoprężnyośrodekkultury.Teatry,opera,teatr
muzyczny,filharmoniailicznekluby,muzeaigaleriezapewniająnieprzerwanyciągwydarzeńartystycznych.
Kulturalnąwizytówkąmiastastałysięfestiwalemuzyczneomiędzynarodowymznaczeniu.Największyznich
toMiędzynarodowyFestiwal„WratislaviaCantans”.Toniegdzieindziej,alewłaśnieweWrocławiuodbywająsię:
Festiwal„JazznadOdrą”,„DniMuzykiStarychMistrzów”,„PrzeglądPiosenkiAktorskiej”,„Międzynarodowe
ZaduszkiJazzowe”,czy„SpotkaniaTeatrówJednegoAktoraiMałychFormTeatralnych”.SłynnejużwEuropie
stałysięmonumentalneprzedstawieniaoperoweorganizowanewewrocławskiejHaliLudowej.
WrocławpowstałjakogródczeskiiodimieniaczeskiegoksięciaVracislavawziąłnazwę.Dopowstającego
właśniepaństwaPiastówwłączyłgookołoroku960Mieszko,alejeszczeprzezcaływiekXIbyłWrocław
terytoriumspornym.KażdegorokuKazimierzOdnowicielzmuszonybyłopłacaćjegopolskość5kilogramami
złotainadokładkęjeszcze85kilogramamisrebra.Sporotowprawdziecennegokruszcu,ale
summasummarum
interesniewątpliwiesięopłacał.
PrawiedopołowyXIVwiekuWrocławnależałbezsporniedopaństwaPiastów,chociażpodkoniectegookresu