Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
27
Przemocfinansowa
Finansowewykorzystanieosóbstarszych,finansowaimaterialnaprzemocwobecosób
starszych,finansowaeksploatacjaosobystarszej,finansowenadużywaniezaufaniaoso-
bystarszejtotylkoniektórewedługTueth(2000)określeniaoddająceistotętejformy
złegotraktowaniaosobystarszej.Danez1988rokupokazują,że41%starszychAmery-
kanówbyłonarażonychnaprzemocfinansową.Badaniakanadyjskiez1992rokuujaw-
niły,żeponad50%wszystkichpotwierdzonychprzypadkówprzemocywobecosób
starszychobejmowałoprzemocfinansową.Bycieofiarąwykorzystaniafinansowego
wwiekustarszymdotyczyosobypowyżej75.rokużycia,kobiety;czynnikiemsprzyja-
jącymjestizolacjaspołeczna,uszkodzeniefunkcjipoznawczych,atakżezamieszkiwa-
niezesprawcą,bycieosobąstanuwolnegoorazbycieosobąfinansowoniezależną.
Wskazujesięna2typysprawcówwykorzystaniafinansowegoosóbstarszych.
Pierwszytypcharakteryzujesiędysfunkcjonalnością,niskimpoczuciemwłasnejwar-
tości,możebyćuzależnionyodsubstancjipsychoaktywnych,narażonynastrespsy-
chospołecznyicierpizpowodupełnieniafunkcjiopiekuna(przedmiotemdziałania
takichosóbprzedewszystkimniepełnosprawnestarszeosoby;opiekunowiepa-
sywniiwykorzystująsprzyjająceokolicznościwynikającezestanuosobystarszej).
Drugitypjestbardziejagresywny,zwyklezosobowościąantyspołeczną,nieliczący
sięzprawamiinnychosób;takitypsprawcymetodycznieidentyfikujeofiarę,zaznacza
swojąwładzęnadnią,kontrolujewszystko,stosujeprzemocemocjonalnąwobecofiary
(Tueth2000).
Oczekiwaniawobecdefinicjiprzemocy
Definicjęprzemocywobecosóbstarszychniejednokrotniekrytykowano,gdyżsamo
określeniejestniejednoznaczne;angielskieterminy:maltreatment,violence,abu-
serównieżpojęciaminieprecyzyjnymi,częstoużywanymiwróżnymkontekście
przezposzczególnychbadaczylubstosowanymizamienniedookreśleniategosamego
zjawiska.
Istniejącedotejporydefinicjeprzemocywobecosóbstarszychkrytykowaneza
zbytniąogólnikowość.Dodatkowoposzczególneformyprzemocy(szczególnieprzemoc
emocjonalnalubpsychiczna)niejasnozdefiniowane:niektórzyłącząprzemocpsy-
chicznązemocjonalną,inniwyraźnieoddzielajątedwieformyprzemocy.Włączenie
doprzemocy„zaniedbanialubporzucenia”dodatkowokomplikujezakresisposóbin-
terpretacjitejformyprzemocywobecosóbstarszych,tymbardziej,żejeżeliprzyjmuje
się,przemocjestintencjonalnymdziałaniem,obliczonymnawyrządzeniekrzywdy
drugiejosobie,towśródróżnychformzaniedbywaniaosobystarszejzwracasięrów-
nieżuwagęna„zaniedbaniepasywne”,któreniekonieczniewynikazfaktuspecjalnego
działanialubbrakudziałanianarzeczosobystarszej,alejestwarunkowaneniemoż-
nościąlubnieumiejętnościąwywiązywaniasięprzezopiekunazobowiązkuopiekinad
osobąstarszą.
Uważasię,żekażdadefinicjaprzemocypowinnazawieraćnastępującekluczowe
punkty:
1.Definicjapowinnarozpoznawaćwszystkiegrupy,któremogąbyćpoddaneprze-
mocy,jakkolwiekwiększośćofiarprzemocytokobiety.