Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
StrategicznośćzmianywkreowaniubezpieczeństwaRzeczypospolitejPolskiej
15
zdiagnozowaniazagrożeń11,aleiprognozowaniawyzwań12(szanse13,ryzyko14,
zagrożenia15),tworzeniaróżnychwariantówiscenariuszyichrealizacji,
11Zagrożenia,zjawiskowywołanedziałaniemsiłnaturybądźczłowieka,którepowoduje,
żepoczuciebezpieczeństwamalejebądźzupełniezanika.Rozróżniasięzagrożenianaturalne
(np.klęskiżywiołowe)orazzwiązanezdziałalnościączłowieka,atedzielimyna:zagrożenia
cywilizacyjne,np.choroby;zagrożeniadestrukcyjne,np.terroryzm,przestępczość,sabotażoraz
zagrożeniagospodarcze,np.zanieczyszczeniaśrodowiska,wadliwekonstrukcje.Zagrożenia
możnarównieżpodzielićzewzględunaterytorium,naktórymzachodzą,tzn.:globalne,
regionalne,lokalne,aletakżezagrożeniebezpieczeństwatozespólzdarzeńwewnętrznychlub
wstosunkachmiędzynarodowych,wktórymzdużymprawdopodobieństwemmożenastąpić
ograniczenielubutratawarunkówdoniezakłóconegobytulubutratasuwerennościpaństwa.
Współczesnezagrożeniato:militarne,obejmująużycielubgroźbęużyciasiłymilitarnejprzez
podmiotyprawamiędzynarodowego;ekonomiczne,dotycząproblematykiprodukcji,wymiany
irozdziałuróżnychdóbrwpaństwieorazracjonalnegonimidysponowania;społeczne,odno-
sząsiędowszystkiego,cozagrażautratążyciaizdrowia,tożsamościnarodowejietnicznej
poszczególnychspołeczności;ekologiczne,odnosząsiędofunkcjonowaniażywejprzyrody
orazwarunkówżyciaczłowiekawśrodowiskuitrwałegorozwojunaroduorazterroryzm,
jakodziałanienieregularne,jestwykorzystywanyoddawnaitymsamymstanowisprawdzoną
formędziałańpodejmowanychwtrakciekonfrontacyjnychstosunkówpomiędzystronami,
M.Kozub,A.Mitręga,Podstawystrategiił,op.cit.,s.7–8.
12Wyzwaniabezpieczeństwasytuacjeproblemowegenerującedylematydecyzyjne,przed
jakimistoipodmiotwrozstrzyganiusprawbezpieczeństwa.Niewłaściwiezaadresowanelub
niepodjętewyzwaniabezpieczeństwamogąwefekcieprzekształcićsięwrealnezagroże-
niabezpieczeństwa,aleteż:Wyzwania,elementyzbioruprognozowanychzdarzeń,zjawisk,
stanów,procesówitp.,któreorganizacjapowinna(musi)uwzględnićwtokuprojektowa-
niaprzyszłości.Wyzwaniasąupodmiotowioneiuprzedmiotowione.Należyjewidziećjako
zagrożenia,aleijakoszanse.Niesąanidobreanizłe.Są„elektrycznieobojętne”.Język
wyzwańjestjęzykiemprognozowania.Wyzwaniembędzietowszystko,comożesięzdarzyć,
azczymorganizacjamusisięliczyć,wziąćpodrozwagęprzyprojektowaniuwłasnychpostaw,
działań,M.Kozub,Studiastrategicznenadbezpieczeństwemprzyszłości,AON,Warszawa
2013,s.74.
13Szansebezpieczeństwa,niezależneodwolipodmiotuokoliczności(zjawiskaiprocesy
wśrodowiskubezpieczeństwa)sprzyjającerealizacjiinteresóworazosiąganiucelówpodmiotu
wdziedziniebezpieczeństwa,BiałaKsięgał,op.cit.,s.247,atakże:Szanse,elementyzbioru
wyzwań,którychwpływnapostawy,przebiegi/lubrezultatynaszychdziałańoceniamyjako
pozytywny,ułatwiający,przyspieszający,M.Kozub,Studiastrategiczne…,op.cit.,s.74.
14Ryzykobezpieczeństwa,możliwościnegatywnychdladanegopodmiotuskutkówwła-
snegodziałaniawsferzebezpieczeństwa.Ryzyko,prawdopodobieństwoponiesieniastrat
wnastępstwiepodjęciaokreślonejdecyzji.Działanie,wktórymniewszystkiezmiennedają
sięoszacowaćnapodstawierachunkuprawdopodobieństwa,tamże,s.74,aletakżeryzyko,
tosytuacjadziałania,wktórejconajmniejjedenzelementówskładającychsięnaniąjest
nieznany,albonieznanejestprawdopodobieństwojegowystąpienia.Prawdopodobieństwoto
możebyćwymiernealbotylkoodczuwaneprzezpodejmującegoryzyko,przyczympercepcja
tegoryzykajestnieodłączniezwiązanazsystemememocjonalnymdecydenta.J.Penc,Strategia
zarządzania,Warszawa1994,s.211.
15Zagrożenia,elementyzbioruwyzwań,którychwpływnapodstawy,przebiegi/lubrezul-
tatynaszychdziałańwprzyszłościoceniamyjakonegatywny(utrudniający,opóźniający),
M.Kozub,A.Mitręga,Podstawystrategiił,op.cit.,s.8.
