Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24OPiotrŚmiAłoWSki
OilejednakwMorzuŚciborzdawałrelacjęzpowojennejtragedii
pokoleniaakowskiegojakochłodnynarrator,otylewCzarnychścia-
nachporazpierwszyzdecydowałsięnatakwyraźnymotywautobio-
graficzny.Opowiadałomiejscu,jakieonsamwtejformacjizajmował,
aniebyłotomiejscewygodne.
Głównybohater,osiemnastoletniPawełSędziszżyjewWarszawie
1946roku(pisarzumiejscawiaakcjędokładniewpaździerniku1946roku,
wobeczbliżającychsięwyborów).Starasięzyskaćpewnąpozycję
wśrodowiskuakowców,zdającsobiesprawę,żezarównojegowiek,
jakiniewielkiedokonaniawojennesprawiają,żestarsikoledzypatrzą
naniegoczęstozlekceważeniem.Coztego,żePaweł„byłwSzarych
Szeregach,apotemwpowstaniu”,że„dostałstarszegostrzelca(ł),
byłteżranny”19(notabenetoprecyzyjnieprzeniesionedoopowiada-
niaelementybiografiiautora),skorosamwie,żeniemawsobienic
ze„straconegopokolenia”
20
,żewciążjest„niedojrzałymsamczykiem,
którypalisiędodziewczątgorączkowo,leczbezskutecznie”21.
Ścibor,piszącCzarneściany,dokonałrzeczyparadoksalnej:zjednej
stronymitakowskiipowstańczyjesttutylkotłemmiłosnychpodbojów
głównegobohatera,zdrugiejwłaśniedziękitemuzabiegowimitten
stajesięelementemcodzienności,aniehistorii.Ówbohaternajpierw
słyszyoekshumacjach,apotembierzewnichudziałwLesieKabackim,
rozmawiaonoszeniupaczeknaRakowieckądlauwięzionychżołnierzy
podziemia(pisarzużywaokreślenia„podziemiacy”22)czyofunkcjo-
nowaniuskrzynkiPolskiegoCzerwonegoKrzyżapomagającejodna-
leźćzaginionych.Niemajednakwtychopisachniczpatosuipróby
budowaniaformacyjnejmitologii.Równieżbardzosygnalnie,choć
dobitnieŚciborpiszeoplanowanychnastyczeń1947rokuwyborach,
których„wyniki(ł)przyśląwzalakowanejkopercie”23,aówczesną
19A.Ścibor-Rylski,Czarneściany,„Twórczość”1958,nr2,s.12.
20Tamże,s.13.
21Tamże,s.9.
22Tamże,s.13.
23Tamże,s.44.