Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
napołudniowestokiKarpatistopniowoposuwałasięnaZachód,wBeskid
BabiogórskiiŻywiecki,bywXVwiekudotrzećnaŚląskiMorawy0Wśród
osadnikówwołoskichznajdowalisię:Albańczycy,Rumuni,Serbowie,Buł-
garzy,Rusini,Słowacy8.
Migracjiimobilnościsprzyjaładodatkowolokacjanapograniczuwielu
aparatówpaństwowych0Warunkikształtującestosunkigospodarczeikul
-
turowenaŚląskurozwijałysięwoparciuowzoryrozwiązaństosowanych
wpaństwachsąsiednich0IstotnymczynnikiemdlarozkwitucałegoŚląska
byłytakżebogatezłożanaturalne0Wydobywanenatymobszarzem0in0
rudyołowiu,żelaza,miedzi,złoto,srebroisólzwiększałymobilność
handlarzyinowychosadników90Dodatkowyatutstanowiłastosunkowo
niskaobecnośćszlachty,któranaobszarzecałegoŚląskapodkoniecXVI
wiekustanowiłazaledwie1,6%społeczności10.
Ludnośćtutejsza,podobniejakwinnychczęściachśredniowiecznej
Europy,parałasięgłównierolnictwem0Zajęcietozapewniałonietylkobyt,
aleumożliwiałorównieżwywiązywaniesięzestalerosnącychobowiąz-
kównarzeczpanafeudalnegoorazwładzkościelnych0Niezawszejednak
uprawaziemiihodowlapozwalałanasprostaniewszystkimobciążeniom,
cowkonsekwencjipociągałozasobąpowstawanieipogłębianiesięróżnic
wśródludnościwiejskiej,np0najbogatsichłopidysponowalidośćznacz-
nymmajątkiem,któryczęstoprzewyższałuposażeniemieszczan0
Uboższewarstwychłopstwaposiadającemałegospodarstwaalbobez-
rolnizmuszenibyliszukaćdodatkowychzarobków,zajmującsięnp0rze-
miosłem,któreobokhandlustanowiłodominującezajęciemieszczan0Rów-
nocześniemieszkańcymiast,oprócztypowychzajęć,któreniezawsze
8K0Dobrowolski:Migracjewołoskienaziemiachdawnegopaństwapolskiego0W:Paster-
stwoTatrPolskichiPodhala.StudiapodhalańskieorazbibliografapasterstwaTatriPodha-
la0T080Red0W0Antoniewicz0Wrocław–Warszawa–Kraków1970,s089–970Literatura
natematosadnictwawołoskiegojestobszerna,tematykatabowiemintrygowałanie
tylkonaukowcówzPolski,aleizCzech,SłowacjiczyNiemiec0Bibliografięnajważ-
niejszychpozycjiznaleźćmożnaw:J0Macůrek:ValašivZápadníchKarpatech0Ostra-
wa1959,s07–90
9WpołowieXIVwiekuliczbamieszkańcówGórnegoŚląskadochodziłado150tys0
(nacałymŚląskuliczbatawynosiłaponad475tys0,costanowiłoniecałą1/4ludności
państwapolskiego)0Podczaskolejnegostulecia(dodrugiejpołowyXVIwieku)liczba
mieszkańcówŚląskaosiągnęła1250tys0,wtymprzeszło3/4ludnościzamieszkiwało
wieś,analogiczniejaknapozostałychterenachPolski0
10DlaporównaniawWielkopolsceszlachtastanowiła17,5%,wMałopolsce17,6%,naMa-
zowszu21,4%0Za:K0Popiołek:HistoriaŚląska:odpradziejówpo19450Katowice1984,s0840
18
