Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie.Odchylenie,wykręcenie,odrutynizowanie
37
stynaJandaiWojciechPszoniak,JunakiCzekałaeksplorowaliwtedy
wswoichutworachipraktykachartystycznychodrębność(różnicę
zatem,aniejedność)wykluczonych-wyemancypowanychkobiet,
chłopówjakoniewolników,Żydów,seksualnychInnych.Iwtensposób
nietylenawetposzerzali,copróbowaliprzetworzyćdominującąsferę
publiczną,przekształcićjąwoparciuoteobsceniczneciała,obrazy
iafekty,którychBwcześniejniebyłopowoduwidzieć”.
SłowapolicjizksiążkiRancière)a-BProszęsięrozejść!Tuniemana
copatrzeć!”-dobrzeujmująreakcjęwidzów,krytykówidecydentów
nanadmiernąwidocznośćowychpotencjałówemancypacyjnych.Co
szczególnieważne,zanimekscesemancypacjiwpełniwyartykułowano,
zanimoweimpulsytrafiłynapublicznąscenę,zostałynaglewstrzymane
izablokowane.Diabeł(1972,prem.1988)Żuławskiegotrafiłnakilkana-
ścielatnapółkę;Grazostałafatalnieprzyjętaprzezwszystkich-kolau-
dantów,cenzorów,krytykówiwidzów-iśladponiejzaginął;Piłatiinni
(PilatusundAndere,1971)Wajdytużpopolskiej,spóźnionejpremierze
zostałzdjętyzjedynegowarszawskiegokina,gdziebyłwyświetlany,bo
Bobrażałuczuciareligijne”;szokującejscenywpociąguzZiemiobiecanej
(1974)cenzurawprawdzienieusunęła(choćuważniesięjejprzyglądała),
alebliskotrzydzieścilatpóźniejzrobiłtosamWajda(tymrazem-co
oczywiste-niezlękuprzedkomunistami,leczprzedhierarchami
Kościołakatolickiego);Dziejegrzechu(1975)BorowczykaiTańczący
jastrząb(1977)Królikiewicza-chociażdobrzeprzyjętewczasiekinowej
premiery-wokresierewolucjikonserwatywnejzostałygłębokoukryte,
niczymposągBirkutawCzłowiekuzmarmuru,wpiwnicacharchiwum
(wróciłydopieronaprzełomiepierwszejidrugiejdekadyobecnego
stulecianafalizainteresowaniasurrealizmemwkiniepolskim,chociaż
toniesurrealizmsprawił,żedoowychhistorycznofilmowychpiwnic
trafiły);oPłomieniach(1978)RyszardaCzekałyifilmachTadeuszaJu-
naka-Pałacu(1980)iGrachizabawach(1982)-niktchybaniesłyszał
odczasuichrealizacji(tendrugizresztąnigdyniemiałswojejpremiery).
Znikały-alboczasowozanikały-nietylkofilmy,aleiartyści:Elżbieta
Czyżewskazostałazmuszonaw1968rokudoopuszczeniaPolski;Żu-
ławskipotym,jakzatrzymanoDiabła,uciekłdoParyża;oBorowczyku
niepisanoinaczej-jeśliwogólepisano-niżjakoopornografie;rola
wGrzeokazałasięostatniągłównąroląLucynyWinnickiejwkinie
polskim(Kawalerowicznastępnyobrazzrealizowałwkrajudziewięć
latpóźniej);uszczytupowodzeniablokowanokarieryKalinyJędrusik
iViolettyVillas;oGrażynieDługołęckiej,gwieździeDziejówgrzechu,
ioMoniceNiemczyk,zakonnicyzDiabła,kino(iwidzowie)zapomniało
nalata.
