Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
CzęśćI.Prawnokarneaspektyprzestępczościkobiet
wsytuacji,gdyprzerwanieciążybyłouzasadnionewzględamile-
karskimilubciążabyławynikiemczynuzabronionego,azabiegu
dokonałuprawnionydotegolekarz.Przepisart.233k.k.z1932r.,
regulującytękwestię,posługiwałsięformułąnniemaprzestęp-
stwa”.Chodziłozatemwtymprzypadkunietylkoobezkarność
przerwaniaciąży,aleowyłączeniejegobezprawności.
Stantakiobowiązywałdochwiliwejściawżycieustawyz1956r.35,
którato-abstrahującodtego,żewytyczyłazupełnienowegranice
nieodpowiedzialnościzaprzerwanieciążyprzezwprowadzenienowej
przesłankilegalizującejwpostacintrudnychwarunkówżyciowych
kobietywciąży”-wyłączyłaodpowiedzialnośćkobietyciężarnejza
przerwanieciąży,choćniebezsprzeciwunaforumdyskusjispołecz-
nej36,atakżewliteraturzeprzedmiotu37.Nowaformułaprawnejre-
gulacjiprzerwaniaciążywsposóbodmienny,niżczyniłtoKodeks
karnyz1932r.,określałaprzedmiotochrony.Wprzeciwieństwiedo
poprzedniegoujęcianieeksponowałaonażyciapoczętego,leczdobra
prawne,zwłaszczazdrowiekobietyciężarnej.Wprostwskazywałana
tojużpreambułaustawyz1956r.,zktórejwynikało,żezostałaona
uchwalonanwceluochronyzdrowiakobietyprzedujemnymiskut-
kamizabiegówprzerwaniaciąży,dokonywanychwnieodpowiednich
warunkachlubprzezosobyniebędącelekarzami”.Wątpliwościwtym
zakresieniepozostawiałateżtreśćnormatywnawyłączającakobietę
zkręgusprawcówtegoprzestępstwa.Skoroustawamiałachronić
życieizdrowiekobiety,oczywisteizupełniezrozumiałestawałosię
35Nowaaksjologiawyrażonawustawiez1956r.,nacozwracanouwagęwlite-
raturze,miałaswójwyraźnykontekstpolityczny.Zasadaodpowiedzialnościlubnie-
odpowiedzialnościkarnejkobietyzaprzerwanieciążyprzyjmowanawposzczegól-
nychsystemachprawnychdopewnegostopniadeterminowanabyławięcustrojowo.
Wsystemachprawnychtzw.państwsocjalistycznych,znajdującychsiępodwpływem
ustawodawstwaradzieckiego,przerwanieciążyprzezkobietęzregułyniebyłokry-
minalizowane,gdytymczasemwpaństwachkapitalistycznychregułąbyłouznawanie
takichczynówzabezprawne,choćnierzadkoobjętebyłyoneklauzuląniekaralności,
możliwościąodstąpieniaodwymierzeniakarylubnadzwyczajnegojejzłagodzenia.
Por.L.Bogunia,Przerwanie…,s.46-47oraz54-55.
36Por.J.Potulski[w:]System…,t.10,red.J.Warylewski,s.181-182orazźródła
tamprzytoczone.
37Por.M.Lipczyńska,Ochronapłoduwustawiez27IV1956r.iprojekciek.k.,
NP1957/1,s.22in.
