Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
DamianDrabik
darczy.Zasadnewydajesięzatemprzybliżenierozważańniektórychkryminologów
isocjologówdewiacji,którzyswojeteorieoparliwłaśnienawyżejwymienionych
zmianach.
Żadnezespołeczeństwnigdynieznajdujesięnigdywstaniebezruchuinie-
zależnieodsytuacjipolitycznej,ekonomicznejczykulturowejwszystkieulegają
ciągłymzmianomiprzekształceniom.Transformacjeteniepozostająbezwpływu
nazachowaniesięjednostekżyjącychwdanymspołeczeństwie,bowiemichkonse-
kwencjamisązmianyzachowańludzi.Biorącpoduwagęcharakterzmianspołecz-
nych,któredeterminujązachowaniajednostek,wyróżnićmożna:
•
zmianydemograficzne,
•
zmianyzasadfunkcjonowaniapodstawowychinstytucjispołecznych(gospodar-
ki,systemuwładzy,systemuoświatyczymedycyny),
•
zmianystratyfikacjispołecznej(uwarstwieniaspołecznego),
•
zmianywobrębiekultury4.
Oilezmianydemograficzneczyzmianywobrębiekulturyniewydająsięmieć
znaczeniaistotnegowprzypadkurozważańnatematnakreślonywniniejszejpra-
cy,takjużzmianyzasadfunkcjonowaniapodstawowychinstytucjispołecznychjak
najbardziejmogliśmyzaobserwowaćodmomentuwybuchupandemiiCOVID-19,
azmianytakie,wedługwieluautorówmogądeterminowaćzachowaniaspołeczno-
-patologiczne,wtymprzestępcze.
Czynnikiekonomiczneazjawiskoprzestępczości
Zakładasiękilkarelacji,któremogąwyjaśniaćtrendywrozmiarzeprzestęp-
czości,aktóreodnosząsiędoczynnikówgospodarczychiekonomicznych:
•
nieuniknionyjestzwiązekpomiędzywarunkamiekonomicznymiazjawiskiem
przestępczości,gdyżwarunkitewpływająnaprawiewszystkieaspektyżycia
społecznego,
•
warunkiekonomicznemogądeterminowaćnp.dezorganizacjęspołeczną,której
konsekwencjąmożebyćwiększaliczbazachowańprzestępczych,
•
napięciazwiązanezsytuacjąekonomicznąmogąpowodowaćsytuacjestresowe,
frustrujące,awskuteknichmożedochodzićdozachowańniezgodnychznorma-
miprawnymi5.
Istotnąkwestiązwiązanązsytuacjągospodarczą,którączęstopodejmujesię
wrozważaniachnatematetiologiiprzestępczościjestzjawiskobezrobocia.Kwestia
tanurtowałabadaczyniemalodsamegopoczątkunarodzinkryminologii.Jedne
zpierwszychdanychstatystycznychdotyczącychPolskipróbującychwyjaśnićkore-
lacjępomiędzybezrobociemawzrostemprzestępczościdatujesięnalata1926-1931.
Analizaowychdanychwykazała,żeznacznywzrostbezrobociaprzyczyniłsiędo
wzrostuliczbyprzestępstwkradzieży6.OdmomentuwybuchupandemiiCOVID-19
4
J.Błachut,A.Gaberle,K.Krajewski,op.cit.,s.240-242.
5
6
Ibidem,s.245.
L.Lernell,Zaryskryminologiiogólnej,Warszawa1973,s.170.