Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Agresjaseksualna
cyjnejsadyzmem–wtakimbowiemprzypadkuimwiększerozdrażnienie,
tymwiększyimpetdziałańseksualnych.Nienależyzapominać,żeseks
stanowiwtakichprzypadkach„metodęwtymszaleństwie”,będącnie
tyledrogądozaspokojenia,cosposobemnazdominowanie,upokorzenie
i„splugawienie”ofiary.
Mówiącowkładziepsychoanalizywrozumieniepowstawanianie-
akceptowanychzachowańseksualnych,wartopowrócićjeszczedopo-
glądówFreudanatematbudowyifunkcjonowanialudzkiejosobowości.
Freud,jakwiadomo,wyróżniłtrzywarstwyosobowości:id,czylinajbar-
dziejpodstawowe,instynktowe,wtymtakżeagresywneskłonnościuosa-
biające„brutalnąsiłęnaturalnejpotrzebyżyciaiprzetrwania”;przeciwną
siłą,nieuwszystkichludzirozwiniętą,awkażdymrazienieuwszystkich
rozwiniętąwrównymstopniu,jestsuperego,czylijaidealne,utkane
zwpojonychzasadmoralnych,nabytejwrażliwościspołecznejiwszelkich
dobrych,„szlachetnych”odczuć,którestanowiąsurowy,czasamiwręcz
bezwzględnycenzormoralnywstosunkudo„nieokiełznanych”tenden-
cjiid;pomiędzytymidwomaprzeciwstawnymiwarstwamiosobowości
funkcjonujeego,któregozadaniemożebyćzdużymstopniemprecyzji
wyrażoneporzekadłem:„PanuBoguświeczkęidiabłuogarek”.Zada-
niemegojestbowiemzrównoważeniedążeńwypływającychzobutych
przeciwstawnychwarstwosobowości.
Ztejperspektywyukazanesądwieprzyczynypowstawaniaprze-
stępstwiwszelkichczynówniegodnych.Pierwszatozbytsłabe,niedo-
rozwiniętesuperego,natomiastdrugatozbytsilneego,którepotrafijako
racjonalnastronaosobowościzdominowaćsuperegoidokonaćwyłomu
wtejtamie,abydaćupustbrutalnyminstynktom,dlaktórychznajduje
usprawiedliwienie.Tennurtpoglądównależydopowstałejnagruncie
psychoanalizyibardzopopularnejswegoczasutzw.psychologiiego(por.
Pospiszyl,2000).
Wewspółczesnychpublikacjachpsychoanalitykówspotkaćmożna
dosyćczęstopoglądydotyczącegenezyjednegoznajbardziejistotnych
mechanizmówpsychicznychzachowaniapełnegoseksualnejagresji,
potoczniezwanegorozdwojeniemjaźni,aokreślanymprzezróżnych
autorówróżnie,wzależnościodprzyjmowanegopunktuwidzenia.
Jesttozjawiskoznanezarównotzw.psychologiiintuicyjnej,plastycznie
opisywanewliteraturzepięknej,jakiostatniocorazczęściejodnoto-
wywaneprzezklinicystów,głównieorientacjipsychoanalitycznej,jako
mechanizmnawarstwianiasiębardzonegatywnychreakcjiwobecoto-
