Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
isztuka,flpełnezakrzywionychlinii”,byłypróbąwizualnegoodzwierciedle-
niaczasujakopowierzchniowejzmienności,daremnejiiluzorycznej,orazwy-
razemontycznejpotrzebypewnościzapewnianejprzezwyobrażenieświata
jakoprzestrzeniwłasnej,boograniczonej?Światatakiegozarazem,wktórym
istniejesię‘wśrodku’.Możetowłaśnie,MorzeChińskiebyłofragmentem
muru,tłumaczyznikomezainteresowanieChińczykówpodróżamimorskimi
(przyznakomitychrozwiązaniachwzakresiewewnętrznejżeglugirzecznej)?
Możeichwyobrażeniacodopowolnegosposobuflporuszaniasiędobrapo
flpowierzchnizmienności”jestwyrazemstosunkuChińczykówdoczasu,
flktóryniemaznaczenia”,botylkoto,copowoliurzeczywistnianeimateriali-
zowane,to,cojestwyrazemuprzestrzennienia,dajepoczuciebyciawśrodku
świata?Stądmożewłaśnierodziłsięchińskiperfekcjonizmjakodążeniedo
doskonałegorobieniarzeczyjakoogrodzonychprzestrzeni,wtymchińska
sztukakaligrafii,jakżeżprecyzyjniezamykającaprzestrzennieznaczenia,któ-
rychzmiennośćczasowo-sytuacyjnamogłazostaćopanowanaprzezotoczenie
muramiinnychznaków-znaczeńlubchoćbyodniesionadośrodka,któryjest
wszędzie,gdzieznaczeniesięrodziwramach‘świata-jako-kuli’.Byćmoże
równieżfiguracesarzajakozamkniętegowmurachUmarłegoMiasta,którego
najważniejsząroląbyłoobserwowaniezmiennego,błądzącegoruchuplanet
napowierzchnimuruniebiańskiego,abywporędostrzec,czyczasnieprzebije
tychzapewniającychbezpieczeństwomurówjestnietylkogłównymele-
mentemchińskiejkultury,aleteżwyrazemobsesyjnegolękuprzedustawicz-
nieobserwowaną,aniemożliwądopojęcia,nieodwracalnościączasu.
Czywobszarzekulturyeuropejskiejkiedykolwiekpojawiłasiępróbaoto-
czeniamuremflcałegoświata,takiego,jakibyłdany”?Stawianopalisadywokół
ludzkichsadyb,sypanowaływokółosiedli,stawianomurywokółmiast,budo-
wanomiasta-strażnicenagranicachpaństwirysowanogranicenamapachświa-
ta.Dzielącprzestrzeń,dokonywanojejpowiększenia,bopomiędzypolicen-
trycznymiflobszaramiwydzielenia”,międzyflwęzłamiprzestrzeni”istniały
drogidotarciawczasie.Podrogachczasumożnabyłokrążyć,alekrążenienie
jestnegacjączasunieodwracalnego.Krążeniewczasieiprzestrzenistanowiwy-
razzmienności,którejnaocznościniepotrafiłyzanegowaćkonstrukcjemyślowe
Parmenidesa,paradoksyEleatówaniniezmiennośćPlatońskiegoświataidei.
GdywięcSymotiukstwierdza,flnasilenieobsesjigeometryzacji,jakichdo-
świadczyła(inajakichwyrosła)racjonalnośćEuropy
,choćmniejwytłumaczalne
spadkiizanikitegospacjocentryzmu”17(itonaponoćsetkilat),tomożna
próbowaćproblemtenzrozumieć,spoglądającnańzróżnychperspektyw
.
1111111
17S.Symotiuk,Filozoficzneaspektyproblemu...,s.14.
12