Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
cytowanymzdaniu-jestto,żeprzechodząoneodporząd-
kudonieporządku,anastępniepowracajądopierwotnego
stanu.Niejestbowiemdozwolonedziełomludzkimza-
trzymywaniesięwpunkciestałymwtedy,gdyosiągnęły
najwyższądoskonałość;niemogącwydźwignąćsięwyżej,
opadająonei,ztegosamegopowodu,gdyopuściłysięna
najniższypoziom,gdynieporządekdoszedłdoostatnich
granic,wznosząsięwkrótcekulepszemustanowi.Takoto
przechodząonekolejnooddobradozłaiodzładodobra.
Cnotasprowadzaspokój,spokój-bezczynność,bezczyn-
ność-nieporządek,tenzaś-ruinępaństwa;potemznów
zowejruinyodradzasięporządek,zporządkurodzisię
cnota,zniej-sławaipowodzeniemocarstwa”
81.Zupełnie
podobnemyśliwypowiadaGiordanoBruno;znajdujemy
jeteżuBodinaiuPomponacjusza,którystosujeprawo
cykludoreligii
82.Nieumiemyprzytoczyćrówniedobit-
nychsformułowańpochodzącychodprzedstawicielinurtu
platonizującego,jednakżefakt,iżColuccioSalutatiakcep-
towałcyklicznycharakternaturyihistorii,aFicinomówił
onaeternumrenovatio”,pozwalastwierdzić,żepodzielali
onitezapatrywania
83,wczymniemazresztąnicdziwnego,
zważywszy,iżuważaliwszelkązbiorowąicielesnądzia-
łalnośćludzkązazdeterminowanąprzezrytmykosmiczne,
awruchucyklicznymwidzielizastarożytnyminajdosko-
nalsząpostaćruchu
84.
Wprzytoczonymwyżejzałożeniuistotnejestnieto,że
uznajesięczłowiekazapodlegającegodeterminizmowina-
111111
81N.Machiavelli,IstorieflorentineV,l;w:Tutteleopere...,t.II,
s.219.
82Por.Deglieroicifurrori,p.II.dial.X;w:G.Bruno,Dialoghi
italiani,wyd.G.Aquilecchia,Firenze1958,s.1071inast.;J.Bodin,
Sześćksiągorzeczypospolitej,przekł.zbiorowy,Warszawa1958,s.335
inast.;P.Pomponazzi,LesEnchantements,passim,zwłaszczas.254
inast.
83Por.N.A.Robb,op.cit.,s.35;R.Marcel,op.cit.,s.583,przyp.l.
84Por.A.Chastel,MarsileFicinetl’art,s.58(odoskonałościruchu
cyklicznego).Por.teżE.Garin,L’attesadell’etànuovaela«renovatio»,
odbitkazAttidel3ConvegnoStoricoInternazionale...sultemaL’attesa
dell’etànuovanellaspiritualitàdellafinedelmedioevo,Todi1962.
52
