Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WdzieciństwiemoimnajlepszymprzyjacielembyłmójpiesOreo.
Rodzicepodarowalimigo,gdymiałemosiemlat.Zeszczeniaka,
któregomogłemtrzymaćnarękach,szybkowyrósłna30-
kilogramowegolabradorazwilczymapetytemiradościążycia.
Wciepłenocesiadaliśmyrazemnaschodachprzeddomem,ajego
głowaspoczywałanamoichkolanach.Nigdyjakośspecjalnienie
przeszkadzałomito,żeOreoniemógłmówić.Poprostucieszyłem
sięjegoobecnością,zastanawiającsię,jakwyglądaświatwidziany
jegooczami.
Później,gdytrafiłemnastudiadoEmoryCollege,odkryłem,
żezgłębianiezwierzęcegoumysłustanowipoważnenaukowe
wyzwanie.ZacząłempracowaćzMikiemTomasello,psychologiem
iekspertemwdziedzinieteoriiumysłuudzieci.Eksperymenty
Mike’ałączyłynajwcześniejszezdolnościniemowlątdobudowania
teoriiumysłuzichumiejętnościąprzyswajaniawszystkichform
kultury–wtymjęzyka4.
Pracowaliśmyrazem10lat,badającteorięumysłuujednego
znaszychdwóchnajbliższychżyjącychkrewnych–szympansów
zwyczajnych.Wcześniejniebyłożadnycheksperymentalnych
dowodównato,żejakiekolwiekzwierzęposiadateorięumysłu.
Naszebadaniapokazały,żeodpowiedźjestbardziejskomplikowana.
Odkryliśmy,żeszympansyposiadająpewnązdolność
doodwzorowaniatego,codziejesięwumysłachinnychludzi.
Wnaszycheksperymentachstwierdziliśmy,żeszympansynietylko
zdawałysobiesprawęztego,cowidziktośinny,wiedziały,jaką
wiedządysponuje,potrafiłyrównieżodgadnąć,coktośinnymoże
pamiętać,anawetrozumiałyceleiintencjeinnychosób.Wiedziały
nawet,kiedyktośzostałokłamany2.
To,żeszympansyrobiłytewszystkierzeczy,tylkouwypukliłoto,
czegoniepotrafiły.Szympansypotrafiąwspółpracować.Potrafiąsię
teżkomunikować.Jednakprawdziwymwyzwaniempozostajedla
nichrobieniedwóchrzeczywtymsamymczasie.Mikeporadziłmi,
bymukryłkawałekjedzeniapodjednymzdwóchkubków,takaby
szympanswiedział,żeschowałemjedzenie,aleniewiedziałgdzie.