Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
apotemdoLondynu.Awięcbyłoichdwóch,czyjeden?Nazwisko
Bajtugan(Baytugan)jestnaKaukaziepopularne.
Gdyw1953rokupisarkaprzeniosłasiędoSzczecina,jejmąż
zamieszkałwzachodnichNiemczech.RedaktorBajtuganteż.
WcześniejniezostałaprzyjętadoPZPR.Argumentbyłtaki,
żekorespondujezmężem,przebywającymwAnglii.Rozwiodłasię
znimw1949roku.Możnateżspotkaćzapiski,żezpartii
jąwykluczono.
W1948rokuwydałaGodzinę„W”,niesłuszniezapominaną
powieśćopowstaniuwarszawskim,krytycznąwobecdowództwa
AKirządulondyńskiego,cowówczasbrzmiałojakoficjalnapartyjna
propaganda.Zostawmytojednaknaboku,boczytającksiążkę,masię
wrażenie,żejestniemalpamiętnikiemzmiastaspełniającejsię
apokalipsy,dramatemojegozagładzie,możenadmiernieliterackim,
zbudowanymzescen-obrazówniewykończonych,rwanych.
Rydzewskanieopisaławalk,powstańców,Niemców–sąwtle,lecz
napierwszymplanierzadko.Wksiążcesąwstrząsającerelacje
zwnętrzapiekła,zrujnowanychpodwórek,zawalonychpiwnic,
wktórychkoczująmieszkańcy:matki,kobietywciąży,dzieci,starcy,
ranni.Modląsię,cierpiągłód,wykłócająowodę,miejscenapodłodze,
grzebiązmarłych.Rydzewskaniestroniodpatosu,groteski,
lamentacji,stylistykilitanijnej,wyrazistychkontrastów.Wyjście
ludnościWarszawydoPruszkowaopisujejakdrogęnaGolgotę:„Idą
jaklunatycyposmudzeksiężycowej(...),wlokąsięprzedsiebie,byle
jaknajdalejodruinizagłady”.Piszewuniesieniu:„Cierpienie
człowiekauszlachetnia!Nieprawda.Cierpieniezabijamiłośćbliźniego
(...).Jeżelibólwłasnyprzerastanas,tojakżemożemyodczuwać
cierpieniaswoichnajbliższych?Jak?”.
PrzygotowywaławznowienieGodziny„W”,aleksiążkinie
wznowiono.Tymczasemw1950rokuukazałsięwBerliniejej
niemieckiprzekład,autorstwaCurtaPoralli,pisarza,prawnika,
tłumaczamiędzyinnymiMickiewiczaMieczysławaJastruna.Pochodził
zZabrza.PopierwszejwojnieświatowejzajmowałsięGdańskiem,
pracowałnaUniwersytecieWrocławskimjakoznawcakrajów
