Przyjaźń w świetle etyki Arystotelesa

Maciej Smolak

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-233-3642-6

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Rok wydania:

2013

Liczba stron:

362

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Smolak, Maciej. Przyjaźń w świetle etyki Arystotelesa. Red. . Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013, 362 s. ISBN 978-83-233-3642-6

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Smolak, M.

T1 Przyjaźń w świetle etyki Arystotelesa

PB Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

PP Kraków

YR 2013

SN 978-83-233-3642-6

Bibliografia BibTex:

@Book{ 152387, author = "Smolak, Maciej", editor = "", title = "Przyjaźń w świetle etyki Arystotelesa", publisher = "Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego", year = "2013", address = "Kraków", isbn = "978-83-233-3642-6" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Smolak, Maciej

ED -

TI - Przyjaźń w świetle etyki Arystotelesa

PB - Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

CY - Kraków

PY - 2013

SN - 978-83-233-3642-6

ER -

Netografia (standard APA):

Smolak, Maciej. Przyjaźń w świetle etyki Arystotelesa [baza danych online] Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013 [dostęp: 23 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/przyjazn-w-swietle-etyki-arystotelesa-maciej-smolak-152387.

Arystoteles, etyka Arystotelesa, Aktywność nieautoteliczna, Aktywność całkowita, Przyjaźń interpersonalna

Przyjaźń to jedno z najbardziej pasjonujących zagadnień w etyce Arystotelesa. Czym ona jest? Co jest jej powodem? Jakie są jej typy? Dlaczego działanie dobroczynne staje się najbardziej chwalebne, gdy jego adresatem jest przyjaciel? Co to znaczy, ...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-233-3642-6

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Rok wydania:

2013

Liczba stron:

362

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp8
Wprowadzenie16
1. Zagadnienie homonimiczności26
2. Powody lubienia w przyjaźni40
2.1. Klasyfikacja przyjemności45
2.2. Przyjemność w sensie tego, co ukazuje się jako dobro54
2.3. Przyjemność jako poruszenie i jako aktywność56
2.3.1. Fragment 1048b18–35 Metafizyki59
2.3.2. Definicja ruchu (kinēsis)64
2.3.3. Aktywność nieautoteliczna (atelēs energeia) i aktywność całkowita (haplōs energeia)67
2.4. Przyjemność jako czynnik wychowawczy i kryteriologiczny70
2.4.1. Charakter (ēthos)73
2.4.2. Cnota etyczna (ēthikē aretē)81
2.4.3. Mądrość praktyczna (phronēsis)114
2.4.4. Cnota miarodajna (kyria aretē; 6.13 EN) = szlachetność (kalokagathia; 8.3 EE)133
2.5. Przyjemność a dobro w 6.11–14 EE = 7.11–14 EN139
2.5.1. Argumentacja Platona141
2.5.2. Arystotelesa krytyka głównych poglądów na temat przyjemności149
2.6. Powody lubienia – czteroetapowe rozumowanie w 1235b18–1236a15 EE161
2.6.1. Krok pierwszy – zarysowanie problemu161
2.6.2. Krok drugi – rozróżnienie na to, co dobre lub przyjemne, i to, co ukazuje się jako dobre lub przyjemne162
2.6.3. Krok trzeci – rozróżnienie na to, co całkowicie dobre lub przyjemne, i to, co dobre lub przyjemne dla kogoś166
2.6.4. Krok czwarty – charakterystyka powodów lubienia176
2.7. Związek pomiędzy trzema typami przyjaźni w EE192
3. Warunki i cechy przyjaźni206
3.1. Warunki przyjaźni – fragment 1155b27–1156a10 EN207
3.2. Charakterystyka wyróżników „według siebie samych” (kath’hautous) i „z powodu siebie samych” (di’hautous) w relacji interpresonalnej231
3.3. Związek pomiędzy trzema typami przyjaźni w EN240
3.4. Charakterystyka oznak przyjaźni (ta philika) na podstawie wyróżników„według siebie samego” (kath’hauton) i „z powodu siebie samego” (di’hauton)250
4. Przyjaciel jako „inny sam”272
4.1. Przyjaciel jest innym samym – wstępne ustalenia273
4.2. Racja i cel lubienia w przypadku przyjaciela jako innego samego275
4.3. Rola przyjaciela, który jest innym samym276
4.4. Prokreacyjna interpretacja formuły „przyjaciel to inny sam”280
4.4.1. Relacje rodzic–dziecko – wytwórca–wytwór281
4.4.2. Relacje dobroczyńca–obdarowany – wytwórca–wytwór286
4.4.3. Prokreacyjna rola przyjaciela w stosunku do przyjaciela290
4.5. Niepodobieństwo relacji dobroczyńca–obdarowany do relacji wytwórca–wytwór z perspektywy charakterystyki działania praktycznego (praxis) i działania wytwórczego(poiēsis)292
4.6. Charakterystyka działania dobroczynnego w przyjaźni300
5. Przyjaźń intrapersonalna308
5.1. Argument z „porównania”308
5.2. Argument z „harmonii duszy”309
5.3. Typy lubienia siebie314
6. Przyjaźń i samowystarczalność328
6.1. Argument „z oglądalności działań przyjaciela”333
6.2. Argument „ze współspostrzegania”337
6.3. Argument „z poznawalności siebie samego”342
Zakończenie346
Bibliografia350
Glosarium356
Summary360

którywEEwchodziwgręprzyustalaniurelacjipomiędzytrzematypamiprzyjaźni-

zachodzipomiędzyróżnymisensamiposiadanymiprzeznazwęnbyt”lubpomiędzy

różnymitypamirzeczypodpadającymipodróżnekategorie,czylinajogólniejszetypy

bytu.Wpewnymprzypadkuróżnorodnesensyposiadaneprzeznazwęnbyt”iwyra-

żalnewdeﬁnicjachjęzykowychpozostawałybywrelacjidojejprymarnegosensu

uobecnianegowjejzastosowaniudoprymarnejkategorii.Natomiastwprzypadku

rzeczynależącychdoróżnychkategoriiówzwiązekpolegałbynatym,żeto,copod-

padapodkategorieniesubstancjalne,byłobyrozumianeprzezodniesieniedotego,

cospełniawymógbyciasubstancją.ZkoleiwTopikach,czyliwmiejscu,gdzie

zagadnieniepollachōslegetaijestformalnierozważane,Arystotelesdajedozrozu-

mienia,żezwiązektypunprzezodniesieniedojednego”zaliczadohomonimiczno-

ści(homōnymia)26.Oznaczaćbytomogło,żehomōnymiajestrównoważnikiem27

pollachōslegetailubżeobaterminyniesąrozłączne.Zatemwzwiązkuzorzekaniem

nawielesposobów(pollachōslegetai)velhomonimicznością(homōnymia)pojawia-

jąsiędwiezasadniczekwestie.Niejestoczywiste,czyhomonimicznośćinorzekasię

nawielesposobów”odsyłajądoróżnicysensów28,czyteżwskazująnaróżniceza-

chodzącepomiędzyrzeczami.Zachodziwięcpytanie,czyhomonimicznośćinorzeka

sięnawielesposobów”jestcharakterystykąobiektówjęzykowych,czyteżdotyczy

porządkurzeczywistości.Aleniejestteżjasne,czyArystotelesużywaobuokreśleń

zamiennie,czyteżkażdezwyrażeńodsyładoczegośinnego.Innymisłowy,pierw-

szezagadnieniewiążesięzustaleniemprymarnegousytuowaniahomonimiczności,

natomiastdrugiezagadnieniemacharakterklasyﬁkacyjny.Ponieważobasązsobą

ściślezwiązane,więcrozważamjerazem.Przyczymbadaniebędzieprzebiegaćwe-

długnastępującegoporządku.Najpierwprzedstawięwzarysieobiecharakterystyki,

następniezajmęsięproblememklasyﬁkacyjnym,anakonieczaprezentujęargumen-

typrzemawiającenakorzyśćinterpretacji,wmyślktórejhomōnymiaipollachōsle-

getaidotyczyprzedewszystkimporządkurzeczywistości.

Jednagrupakomentatorówuważa,żeArystotelesstosujehomōnymiaipollachōs

legetaiwkontekściejęzykowymiżezaichpomocąchcepodkreślić,iżnazwapo-

siadawielesensówlubzawieraróżnesensy,gdyużywasięjejdookreśleniaróżnych

rzeczy.Wmyśltejinterpretacji,którąmożnaokreślićinterpretacjąhomonimiczności

opartejnawielościsensów(HWS)29,obaokreśleniasącharakterystykąnazwy,która

jaksięwydaje,pełnitutajfunkcjępartykułynczyli”.NaprzykładOwens(1951,s.57)wtensposóbtłumaczy

spójnikkai!.

26WTopikachw107b6-12Arystoteles,nawiązującdohomonimiczności,odwołujesiędowzorcowego

przykładuzdrowia,któryrównieżwykorzystujewMetaﬁzycedoilustracjirelacjipro;se{!n(1060b36-1061a7).

27Zatakąrównoważnościąprzemawiarównieżfragment182b13-27wOdowodachsoﬁstycznych(Soph

Elench).

28Rzeczjasnaterminnsens”możeodsyłaćdotechnicznegoterminuﬁlozoﬁcznego.Alewkontekście

Arystotelesowskichrozważańnsens”trzebarozumiećintuicyjnieinieodwoływaćsiędożadnejﬁlozoﬁcznej

teoriisensu.WistocieArystotelesprowadzirozważanianatematjęzykabezodwoływaniasiędotakichpojęć

intensjonalnychjakznaczenieczysens.JakpodkreślaFerejohn(1980,s.118),Arystoteleswyróżniawswoich

badaniachjęzyk,naktóryskładająsięsłowaifrazy,orazrzeczywistośćpozajęzykową,naktórąskładająsię

różneistności,denotowaneprzezelementyjęzyka.

29RozróżniającnHomonimicznośćwielościsensów”(HWS)inHomonimicznośćwielościistot”(HWI),

nawiązujędodystynkcjiMacDonalda(1989),któryodwołującsiędopojęciahomonimicznościuArystotelesa,

wyróżniaTheMultiple-SensesInterpretationorazTheMultiple-NaturesInterpretation.

Brak wyników

Przyjaźń w świetle etyki Arystotelesa

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra