Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RYSHiSTORiiPSYCHiATRii.KiERUNKiWPSYCHiATRii
każdyobywatelbezwzględunawyznanie.JednakaustriackieMinisterstwoSprawWe-
wnętrznychuznało,żeniemożnadopuścićdopołączeniaszpitalastarozakonnychze
szpitalemdlachrześcijan.Jedynymszpitalem,wktórymkwestiawyznaniapacjentów
niestanowiładlarządzącychproblemu,byłSzpitalśw.Ducha,wktórymleczonorazem
chorychpsychiczniechrześcijaniŻydów.Zatemzjednejstronyszpitalpsychiatryczny
byłsymbolemdyskryminacjiistygmatyzacjiludzi,zdrugiejzaśukazywałwspólnotę
ludzkiegolosuniezależnieodwyznawanejreligiiizajmowanejpozycjispołecznej.
DlaEuropejczykapunktemodniesieniawbadaniachnadhistoriąpsychiatriidzieje
kulturyicywilizacjieuropejskiej.Przytakimpodejściuwhistoriipsychiatriimożemy
wyróżnićdwazasadniczeokresy:okresprzednaukowy(doXVIIIwieku)iokresnaukowy
(odXIXwieku).
Pierwszyetapokresuprzednaukowegocharakteryzowałsiętym,żezaburzeniapsy-
chiczneprzedstawianebyływramachdominującegowówczasanimizmuisupranatu-
ralizmuwyrażanegowjęzykumitówilegend.
Drugietaptoczasmedycynyantycznej,uosabianejprzezHipokratesa,PlatonaiArysto-
telesa,CelsusaiGalena,naktóryprzypadapoczątekposzukiwaniaprzyczynzaburzeń
psychicznychnietylkowwoliopatrzności,lecztakżewczynnikachnaturycielesnej.
Wtymokresiezaczętorównieżpróbowaćorganizowaćpomocdlachorychpsychicznie.
Greckasztukalekarska,nierozerwalniezwiązanazflozofą,stanowiłajedenzważniej-
szychobszarówkulturystarożytnej.Wstarożytnejmedycyniegreckiejwyróżnićmożna
dwawzajemnieuzupełniającesięnurty:medycynęświeckąimedycynęsakralną.Oile
jednakmedycynaświecka,utożsamianawspółcześniezmedycynąakademicką,stale
przeobrażałasię,czyniącszybkiepostępyprzezdoskonalenieumiejętnościpraktycz-
nychirozwijanieopartejnadoświadczeniuteorii,otylemedycynasakralna,bazująca
napraktykachrytualnych,pozostającychwswymzasadniczymkształcieniezmien-
nymi,miałacharakterarchaicznyiponadczasowy.Owadwoistośćmedycyny,będąca
wpewnymstopniuodzwierciedleniemdualistycznejkoncepcjiczłowieka(dualizmdu-
szyiciała)przetrwaładoczasównamwspółczesnych,szczególniewspołecznościach,
wktórychżyciureligijnymwciążżywepozostająpierwotneformywierzeńreligijnych
(animizm,totemizmikultprzodków).Medycynasakralnaodswegozaraniastanowiła
naturalneuzupełnieniemedycynyświeckiej,zajmującobszary,wktórychtaostatnia
byłabezradna(ciężkie,nieuleczalnechoroby)lubktóreopuściłazinnychwzględów(np.
biednichorzy).
Początkowowkulturzegreckiejpanowałoprzekonanie,żeistotaludzkastanowiabso-
lutnąjednośćduszyiciała.Uważano,żeduszamasamąnaturęcociało,będącjedynie
bardziejsubtelnąjegoczęścią,ożywiającąjeiwprawiającąwruch,odpowiedzialnąza
wyrażanieuczućimyśli.Platon,widzącwduszyodrębnyodciałabytidealny,cechujący
2