Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Psychopatologiaogólna_objawyizespołyzaburzeńpsychicznych
63
reprezentacjipsychicznychstanowiąwyobrażenia,którewprawdzienależądo
czynnościmyślenia,leczprzezswąobrazowośćniekiedyzbliżająsiędospostrze-
żeńiwymagająróżnicowaniaznimi.
Zaburzeniaspostrzeganiamogąprzybieraćbardzoróżnorodnąpostać.Pod-
stawowewichróżnicowaniusąnastępująceprzesłanki:1)przedmiotowość(spo-
sóbrzutowania-wprzestrzeńobiektywnąlubsubiektywną),2)poczucierealno-
ści(sądrealizujący-uznaniespostrzeganychprzedmiotówzarealne),3)popraw-
nośćrozpoznania(sądklasyfikujący-zgodnośćspostrzeżeńzrzeczywistością).
Wprostszychprzypadkachzaburzeniaspostrzeganiapolegająnanierozpoznawa-
niuprzedmiotówlubzniekształcaniucechwzasadziepoprawnierozpoznawa-
nychprzedmiotów.Czasemjednakspostrzeżeniasąbłędnierozpoznawane,ana-
wetnabierającharakteruspostrzeżeńfałszywych,tj.powstającychbezadekwat-
negobodźca(tab.2).
Tabela2.Zaburzeniaspostrzegania
Zniekształcenia
zmienione
deficytyzmysłowe
nierozpoznane
Spostrzeżenia
błędnierozpoznane
iluzje
omamyiomamyrzekome
fałszywe(bezbodźca)
parahalucynacje
Zniekształcenia(anomalie)spostrzegania-zmienione,zniekształcone
spostrzeganieniektórychwłaściwościrzeczywistychprzedmiotów,prawidłowo
rozpoznanych,zakwalifikowanychiumiejscowionychwrealnej,obiektywnej
przestrzeni.Pacjentjestnaogółświadomyzniekształcenia.Możeonoobejmować
zarównoosoby,jakirzeczy,adotykaróżnychwłaściwościfizycznych,prze-
strzennychiczasowych,np.:koloru(jednobarwność,intensywność),umiejsco-
wienia(zbytbliskolubdaleko),wielkości(zbytmałelubzbytduże),kształtu
(zmianaproporcji,skośność,asymetria),liczby(podwojenie,zwielokrotnienie),
powtarzalności(zwielokrotnienieczasowe),ruchu(przyspieszanie,zwalnia-
nie),barwyemocjonalnej(miłelubwstrętne),intensywności(zbytjaskrawelub
blade).Częstooddzielnieopisujesiępodobneanomaliedotyczącespostrzegania
przezchoregoanalogicznychcechwłasnegociała(metamorfognozjacielesna).
Najczęściejinajbardziejwnikliwieopisywanoanomaliewzrokowe,leczmogą
onedotyczyćwszystkichzmysłów.Występująwzaburzeniachpsychotycznych,
atakżewuszkodzeniachmózgu,migrenie,podwpływemsubstancjihalucyno-
gennych,deprywacjisensorycznejorazwdeficytachidysfunkcjachnarządów
zmysłów(np.chorobysiatkówki).Mogąstanowićskładnikpadaczkowychnapa-
dówpsychosensorycznych.
Deficytyzmysłowe_częściowalubcałkowitautratawrażeńzzakresuzmy-
słuwzroku(caecitas),słuchu(surditas),węchu(anosmia)smaku(ageusia)lub
czucia(aenesthesia)możemiećcharakterośrodkowy,obwodowylubczynno-
ściowy(p.objawykonwersyjne).
Złudzenia(iluzje)-błędnierozpoznanespostrzeżeniarzeczywiścieistnieją-
cychprzedmiotów,którymtowarzyszymniejlubbardziejstanowczysądreali-
