Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wraŻeniaZMySŁoweiSPoStrZeŻenia
określanymjakoachromatopsjakorowa.Cociekawe,Jonathanutraciłteżpamięć
kolorów.Niebyłjużwstaniewyobrazićsobie,jakkiedyśwyglądał„czerwony”.
Jaksięzapewnedomyślasz,zpowodutychwydarzeńJonathanwpadłwdepresję.
Problembyłjeszczepoważniejszyzewzględunajegozawód:Jonathanbyłmalarzem,
ajegobytzależałodprzedstawianiaobrazówświatawżywychbarwach.Tenkolorowy
światzostałutracony,wszystkostałosięponure,„zatopionewołowiu”.Kiedyteraz
patrzyłnawłasneobrazy,kiedyśpełneznaczeniaiemocjonalnychskojarzeń,widział
tylkoobceinicnieznacząceprzedmiotynapłótnie.
HistoriaJonathanamacośwrodzajuszczęśliwegozakończenia,dającegowyraz
niezłomnościludzkiegoducha.NajpierwJonathanstałsię„człowiekiemnocy”,podró-
żującymipracującympozmroku,nawiązującymkontaktyzinnymi„nocnymi”ludźmi.
(Jakzobaczymywtymrozdziale,dobrespostrzeganiekolorówzależyodjasnego
oświetlenia,naprzykładświatładziennego;widzeniebarwnewiększościludzinie
jestdokładnewnocnychciemnościach).Uświadomiłsobieteż,żezmysłwzroku,
którymupozostał,byłniezwykledobry,umożliwiałmuczytanierejestracjisamo-
chodówzeznacznychodległościnawetwmroku.Jonathanzacząłtraktowaćswoją
stratęjakodar–nierozpraszałygojużbarwy,więcmógłcałkowicieskoncentrować
sięnakształtach,formieitreści.Ostatecznieprzerzuciłsięnamalarstwoczarno-białe.
Krytycyuznali„nowyokres”wjegotwórczościzasukces.Zacząłteżnieźlerzeźbić,
czegonigdywcześniej,przedwypadkiem,niepróbował.Wrazześmierciąkolorowego
świataJonathanawjegopostrzeganiuludzi,przedmiotówizdarzeńwotaczającym
goświecienarodziłsięnowyświat„czystychform”.
CzegomożemynauczyćsięzdoświadczeńJonathana?Niezwykłautratafunkcji
zmysłowejpokazuje,żenaszobrazświatazależyodzłożonegoukładusensorycznego,
przetwarzającegodocierającedoniegoinformacje.Innymisłowy,niedoświadczamy
światabezpośrednio,aleprzezserię„filtrów”,którenazywamyzmysłami.Badając
takieprzypadkiutratyfunkcjisensorycznych,psycholodzywieledowiedzielisię
osposobiedziałaniaukładówprzetwarzającychinformacjezmysłowe.I,nabardziej
osobistympoziomie,opisytakichprzypadkówjakhistoriaJonathanapozwalająnam
nachwilęoderwaćsięodwłasnychdoświadczeń,bywyraźniezobaczyćniezłomność
ludziwobliczudramatycznejstraty.
PrzypadekJonathanapodnositeżbardziejfundamentalnekwestie.Wielescho-
rzeń,wtymnieprawidłowościwobrębieoka,nerwuwzrokowegoczymózgu,może
zakłócaćwidzeniei,konkretniej,widzeniebarwne.StrataJonathanazmuszanasdo
postawieniapytania:czybarwyrzeczywiścieistniejąwotaczającymnasświecie–czy
teżsąwytworemnaszychmózgów?
Napierwszyrzutokatakiepytaniewydajesięabsurdalne.Spójrzmyjednakgłę-
biej.Tak,będziemyprzedstawiaćargumentynarzecztezy,żebarwy,orazwzasadzie
wszelkiewrażenia,sąwytworemmózgu.Alemożenawetważniejszejestnastępujące
zagadnienie:
4
