Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wrażeniazmysłoweispostrzeżenia
ProBleM>Jakmożemyrozpoznać,czyświat,który„widzimy”
wnaszychumysłach,jesttożsamyzeświatemzewnętrznym–
iczymywidzimyświattakjakinni?
Tenrozdziałpokażeci,jakpsycholodzypróbowalizmierzyćsięztakimipytaniami.
Wrozdzialeposuniemysięteżokrokdalej,wykraczającpozatopografięmózgu
wstronęrozważań,jakinformacjazeświatazewnętrznegotrafiadomózguiwjaki
sposóbmózgnadajejejznaczenie.
Wrażenieversuspercepcja
Choćbardzoprywatneprocesyłączącenaszeświatemzewnętrznymtocząsięgłę-
bokowmózgu,rozdziałrozpoczniemynapowierzchni–odnarządówzmysłów.To
jestdomenapsychologiisensorycznej.Zdefiniujemywrażeniepoprostujakoproces,
wktórympobudzonyreceptor(np.okoczyucho)wytwarzawzorzecinformacjiner-
wowychreprezentującychbodziecwmózgu,dającpocząteknaszemuwstępnemu
doświadczeniuowegobodźca.Ważnąkwestiądozapamiętaniajestto,żewrażenie
obejmujeprzekształceniestymulacji(np.ukłuciaszpilką,dźwiękuczybłyskuświatła)
dopostacizrozumiałejdlamózgu(impulsynerwowe)–podobniejaktelefonzamienia
sygnałelektrycznywsłyszalnefaledźwiękowe.
Psycholodzyzajmującysięwrażeniamiprzyjmująprzedewszystkimperspektywę
biologiczną.Jakzobaczymywdalszejczęścirozdziału,doszlionidowniosku,żena
bardzopodstawowympoziomienaszenarządyzmysłówsądosiebiepodobne.Wszyst-
kieprzekształcająstymulacjęfizyczną(jakfaleświetlneczydźwiękowe)wimpulsyner-
wowe,prowadzącedoodbioruwrażeń,wrodzajudoświadczeniaświatłaczydźwięku.
Zkolejnychstrondowieszsię,jakdoznajemybarw,zapachów,dźwięków,faktur
ismaku.Pozapoznaniusięztymrozdziałembędzieszwiedział,dlaczegopomidory
ilimonkimająinnykolor,dlaczegoukłucieszpilkąodczuwamyinaczejniżpieszczotę,
idlaczegoto,cowidzimy,niezawszedostarczanamrzetelnejiwiarygodnejinformacji.
Naszczęścieprzeważniemożemynanaszychdoświadczeniachzmysłowychpole-
gać.Jeślizauważyszgdzieśprzyjaciela,towrażeniezazwyczajjestjasne,natychmia-
stoweidokładne.Należyjednakpamiętać,żemy,ludzie,mamytuograniczenia–
>
Rybitwypopielatewykorzystują
podczasmigracjipolemagnetyczne
Ziemi,przemierzająckażdegoroku
44000mil,odGrenlandii
poAntarktykę!
5
