Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DYSKUSJAWOKÓŁTEKSTUTOMASZAWITKOWSKIEGOIPAWŁAFORTUNY…
291
wprowadzićczytelnikówwichspecyfikę.Obszaryte,to
„twardymi”danymiempirycznymi.Nieignorujączna-
(a)diagnozasytuacjinarynkuusługpsychologicznych,
czeniapotocznychobserwacjidlarozwojubadańnauko-
(b)przyczynyimechanizmypowstawaniapseudonauki
wych,musimyskonkludować,żestanowiąonezaledwie
orazrozprzestrzenianiasiępseudopsychologicznegobiz-
pierwszykroknadrodzewłaściwejdiagnozyrynkuusług
nesu,(c)relacjemiędzypsychologiąakademickąasto-
psychologicznychwPolsce.
sowanąiwreszcie(d)metodyisposobyprzeciwdziałania
Oilepierwszyzporuszonychproblemówwymagada-
pseudonauceibiznesowipseudopsychologicznemu.
nychempirycznych,otyledrugimacharakterspekulatyw-
Wychodzącodnajbardziejwyrazistejperspektywy
nyidotyczyidentyfikacjipotencjalnychmechanizmów,
–obrazuzjawiskawrzeczywistościspołecznej,wktórej
któresprzyjająrozprzestrzenianiusiębiznesupseudopsy-
żyjemy–należałobynajpierwokreślićjegoskalę,po-
chologicznego.Wydajenamsię,żetenceldyskusjiudało
wszechnośćorazspecyfikę.Tutajnawstępiewartozwró-
sięosiągnąć,adyskutancizaprezentowaliwielewnikli-
cićuwagęnapułapkęogólnościdefinicjipsychobiznesu,
wychanalizpotencjalnychmechanizmów,któremogą
przedktórąprzestrzegaWiesławŁukaszewski.Można
leżećupodłożaomawianegozjawiska.Przykładowo,
sprowadzićjądodomyślnegoklasyfikowaniawszystkich
MaciejHamananalizujemechanizmypoznawcze,mające
usługbiznesowychzwiązanychzwykorzystaniempsy-
podłożezarównoirracjonalne(fascynacjatajemnicąizja-
chologiijakoetyczniewątpliwych,tymczasemproble-
wiskamiparanaukowymi),racjonalne(przyjętypodział
memwydajesięprzedstawienietakiejdefinicji,napod-
pracyikompetencji,jakicharakteryzujewspółczesną
stawiektórejdałobysięjednoznaczniezaklasyfikować
rzeczywistośćspołeczno–naukową),jakiwręczekono-
świadczoneusługidogrupyrzetelnychlubnierzetelnych
miczne(wypełnianieniszrynkowych,naktórejestduże
(doproblemutegoodniesiemysiędalej,tutajjedyniesy-
zapotrzebowaniespołeczne).Innąprzyczynąpowodzenia
gnalizujemywagętegoczynnika).
pseudowiedzypsychologicznejwskazywanąprzezdysku-
Chociażintuicyjniejesteśmyprzekonaniopowszech-
tantówjesttendencjadoposzukiwaniaprostychnarzędzi
nościzjawiskanierzetelnegowykorzystywaniawiedzy
poznanianaukowego,opisującychmożliwienajszerszy
psychologicznejwpraktyce,jednocześniemusimysię
wycinekrzeczywistości.Pokusieredukcjipojęćdofał-
przyznaćdopewnejsłabościtegoelementudiagnozy
szywychdychotomiiulegająnietylkolaicy,aleiwielcy
sytuacji.Przedewszystkimbrakujenamodniesieniado
naukowcywyposażeniwsolidnywarsztatnaukowy,uła-
„twardych”danych,potwierdzającychnaszeprzypusz-
twiającykrytycznąocenęzjawisk.Zarównonaukowcy,
czenia,izdiagnozowanieskalizjawiskapopartejrzetelną
jakipraktycysązatempodatni–namocypodobnych
wiedząempirycznąorazprecyzyjnymikryteriamidefini-
mechanizmówpoznawczych–natesamebłędyipułapki
cyjnymi.Zpewnościąsamozwrócenieuwaginaproblem
funkcjonowaniazawodowego.
skłonibadaczydopodjęciatruduopisuiklasyfikacjizja-
Trzeciapłaszczyznadyskusjidotyczyproblemuumiej-
wiskaorazprzeprowadzeniasystematycznychbadańryn-
scowienianaukiijejroliwocenieaplikacjiiwykorzy-
kuusługpsychologicznychwPolsce,jakrównieżosza-
staniateoriipsychologicznychwpraktyce,jakrównież
cowaniaskutkówfunkcjonowanianierzetelnegobiznesu
wzajemnychrelacjinaukiipraktykipsychologicznej.
psychologicznego.Wkażdymrazieaniautorzytekstu
ZdaniemKrzysztofaMudynia,tzw.psychologiaakade-
wprowadzającego,anidyskutancinieprzedstawiająda-
micka–odnoszącasiędowiedzypodstawowejomechani-
nych,którepozwoliłybyocenić,jakajestdynamikatego
zmachfunkcjonowaniaczłowieka–niedajejednoznacz-
zjawiskawPolsce,jakzmieniasięjegospecyfika(psy-
nejodpowiedzinapytanieosensjejaplikacji.Powstaje
choterapia,wykorzystaniewszkoleniachbiznesowych
wtymmiejscukolejneważnepytanieozdefiniowanie
itp.).Nieznamyrównieżskalizjawiskarzetelnegobiz-
wzajemnychrelacjipomiędzywiedząpodstawowąasto-
nesuorazproporcjiobydwuformświadczeniausługpsy-
sowaną.Problempraktycznegostosowaniaokreślonych
chologicznychiichdomenowejspecyfiki.Zpewnością
technikpomocyterapeutycznej,niemusibowiemwy-
takiebadaniapozwoliłybylepiejpoznaćnietylkojego
nikaćzrozwojuwiedzydeklaratywnej,askuteczność
specyfikę,aleteżzwróciłybyuwagęnapotencjalnemo-
metodrozwijanychprzezpraktykówzajmującychsię
deratoryzjawiska,cowkonsekwencjipomogłobytwo-
pomocąpsychologicznąniezawszedasięocenićjęzy-
rzyćprogramyprzeciwdziałaniaorazmonitorowaniaich
kiemspecyficznychnarzędzipoznania,jakimidysponuje
skuteczności.Konkludując,możnastwierdzić,żeprzed-
nauka(por.komentarzeKrzysztofaMudyniaiMacieja
stawionewdyskusjistanowiskanatematobrazurynku
Świeżego).Naukaposługującasięwiedządeklaratywną
usługpsychologicznychsąwyrazemsubiektywnejoce-
oferujewiedzęrzetelną,aleodużymstopniuzłożoności,
nypsychologówakademickichipraktyków,wynikającej
niepewnościihipotetyczności,ajeżelijużjesttozbiór
zichdoświadczeńzawodowych,niepopartychjednak
twierdzeńodużymstopniupewności,jesttogłównie
