Psychologia temperamentu

Jan Strelau

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-13423-5

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2009

Liczba stron:

498

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Strelau, Jan. Psychologia temperamentu. Red. . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, 498 s. ISBN 978-83-01-13423-5

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Strelau, J.

T1 Psychologia temperamentu

PB Wydawnictwo Naukowe PWN

PP Warszawa

YR 2009

SN 978-83-01-13423-5

Bibliografia BibTex:

@Book{ 1555, author = "Strelau, Jan", editor = "", title = "Psychologia temperamentu", publisher = "Wydawnictwo Naukowe PWN", year = "2009", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-13423-5" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Strelau, Jan

ED -

TI - Psychologia temperamentu

PB - Wydawnictwo Naukowe PWN

CY - Warszawa

PY - 2009

SN - 978-83-01-13423-5

ER -

Netografia (standard APA):

Strelau, Jan. Psychologia temperamentu [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009 [dostęp: 22 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/psychologia-temperamentu-jan-strelau-1555.

psychologia, temperament

Nowoczesny, obszerny i wszechstronny podręcznik psychologii temperamentu. Autor, psycholog polski o międzynarodowej sławie, przedstawił w nim we własny, oryginalny sposób najnowszy dorobek światowy z tej dziedziny psychologii. Książka omawia rozma...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-13423-5

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2009

Liczba stron:

498

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Przedmowa7
Rozdział 1. Dzieje badań nad temperamentem i sposoby rozumienia tego konstruktu teoretycznego13
1.1. Temperament z perspektywy historycznej13
1.1.1. Podejście spekulatywne14
1.1.2. Początek badań empirycznych nad temperamentem19
1.1.3. Konstytucjonalne typologie temperamentu30
1.2. Pojęcie temperamentu39
1.2.1. Temperament jako pojęcie ograniczone do sfery emocjonalnej40
1.2.2. Temperament jako styl zachowania42
1.2.3. Definicje temperamentu wywodzące się z orientacji biologicznej43
1.2.4. Czym jest temperament: Uwagi końcowe46
1.3. Temperament a osobowość50
1.3.1. Temperament: Składnik czy synonim osobowości51
1.3.2. Różnice między pojęciem temperamentu a pojęciem osobowości ujmowanej odmiennie niż w teorii cech56
1.3.3. Temperament a wielka piątka czynników osobowości61
Rozdział 2. Pionierzy współczesnych badań nad temperamentem71
2.1. Wprowadzenie72
2.2. Biologiczna teoria PEN Eysencka73
2.2.1. Źródła teorii PEN74
2.2.2. Wymiary i struktura temperamentu75
2.2.3. Biologiczne uwarunkowania PEN78
2.2.4. Procedury diagnozowania PEN81
2.2.5. Eysenckowskie superczynniki a poziom funkcjonowania i zachowanie społeczne83
2.2.6. Uwagi krytyczne88
2.3. Typologia neopawłowowska: Tiepłow i jego szkoła90
2.3.1. Źródła orientacji Tiepłowa w badaniach nad właściwościami układu nerwowego człowieka91
2.3.2. Pojęcie i postulowana struktura temperamentu92
2.3.3. Badanie właściwości układu nerwowego93
2.3.4. Metody diagnozy cech układu nerwowego97
2.3.5. Cechy układu nerwowego a zachowanie101
2.3.6. Uwagi krytyczne102
2.4. Interakcyjna teoria temperamentu Thomasa i Chess103
2.4.1. Geneza interakcyjnej teorii temperamentu104
2.4.2. NYLS jako źródło i potwierdzenie interakcyjnej teorii temperamentu105
2.4.3. Metody pomiaru temperamentu stosowane przez Thomasa i Chess108
2.4.4. Temperament a zaburzenia zachowania109
2.4.5. Uwagi krytyczne111
Rozdział 3. Współczesne teorie temperamentu114
3.1. Teorie temperamentu zorientowane na dziecko116
3.1.1. Behawioralno-genetyczna teoria temperamentu Bussa i Plomina117
3.1.2. Rozwojowy model temperamentu: Rothbart i Derryberry125
3.1.3. Emocjonalna teoria temperamentu Goldsmitha i Camposa133
3.1.4. Kagana teoria temperamentu zahamowanego i niezahamowanego138
3.2. Teorie temperamentu zorientowane na człowieka dorosłego144
3.2.1. Przyjemność - aktywowalność - dominacja: Model temperamentu Mehrabiana146
3.2.2. Neuropsychologiczny model temperamentu Graya154
3.2.3. Biologiczna teoria poszukiwania doznań Zuckermana162
3.2.4. Teoria temperamentu Rusałowa oparta na koncepcji systemów funkcjonalnych172
3.2.5. Regulacyjna teoria temperamentu Strelaua178
Rozdział 4. Korelaty fizjologiczne i biochemiczne temperamentu189
4.1. Wprowadzenie189
4.2. Struktura, fizjologia i biochemia układu nerwowego w odniesieniu do cech temperamentu194
4.2.1. Komórka nerwowa194
4.2.2. Autonomiczny układ nerwowy200
4.2.3. Ośrodkowy układ nerwowy201
4.2.4. Uwagi końcowe207
4.3. Korelaty psychofizjologiczne temperamentu208
4.3.1. Fizjologiczne korelaty temperamentu w zakresie aktywacji autonomicznej210
4.3.2. Korelaty fizjologiczne temperamentu odnoszące się do aktywacji korowej222
4.4. Korelaty biochemiczne temperamentu245
4.4.1. Kortyzol - najpopularniejszy hormon wśród badaczy temperamentu246
4.4.2. Neuroprzekaźniki i ich enzymy250
4.4.3. Uwagi ogólne256
Rozdział 5. Badania nad temperamentem w ujęciu genetyki zachowania259
5.1. Teoretyczne problemy genetyki zachowania w odniesieniu do badań nad temperamentem człowieka260
5.1.1. Współczynnik odziedziczalności jako wskaźnik wkładu czynników genetycznych w powstawanie różnic indywidualnych w charakterystykach zachowania261
5.1.2. Wybrane metody genetyki zachowania stosowane w badaniach temperamentalnych264
5.1.3. Związki między genami a środowiskiem i genetyczna regulacja rozwoju268
5.2. Genetyka zachowania w zastosowaniu do badań nad temperamentem: Wybrane wyniki empiryczne271
5.2.1. Pierwszy etap poszukiwań genetycznych uwarunkowań różnic indywidualnych w cechach temperamentu: Badania na zwierzętach271
5.2.2. Ekstrawersja i neurotyczność: Dwie najczęściej badane przez genetyków zachowania cechy temperamentu273
5.2.3. Odziedziczalność wybranych cech temperamentalnych276
5.2.4. Zmiany rozwojowe we wpływie genów i środowiska na różnice indywidualne w temperamencie286
5.2.5. Od genetyki ilościowej do genetyki molekularnej292
5.2.6. Uwagi końcowe294
Rozdział 6. Metody badania temperamentu: Zagadnienia diagnostyczne i metodologiczne296
6.1. Metody pomiaru temperamentu296
6.1.1. Ocena temperamentu na podstawie danych pochodzących z obserwacji297
6.1.2. Psychofizyczne i psychofizjologiczne wskaźniki cech temperamentalnych304
6.1.3. Wywiad jako źródło informacji na temat temperamentu308
6.2. Kwestionariusze temperamentu309
6.2.1. Kwestionariuszowe badanie temperamentu niemowląt i dzieci311
6.2.2. Kwestionariusze temperamentu dla młodzieży i dorosłych322
6.2.3. Strategie konstruowania kwestionariuszy temperamentu oraz cechy mierzone przez te narzędzia331
6.3. Wybrane zagadnienia diagnozy temperamentu340
6.3.1. Wieloaspektowe podejście do diagnozy temperamentu340
6.3.2. Trafność teoretyczna kwestionariuszy temperamentu oceniana na podstawie wskaźników psychofizjologicznych i psychofizycznych346
6.3.3. Diagnoza temperamentu w ujęciu międzykulturowym353
Rozdział 7. Funkcjonalne znaczenie temperamentu361
7.1. Wpływ temperamentu na zachowanie i przystosowanie dziecka w niesprzyjających warunkach362
7.1.1. Pojęcie temperamentu trudnego362
7.1.2. Temperament a dobroć dopasowania366
7.1.3. Temperament trudny a zaburzenia psychiczne369
7.1.4. Temperament trudny a poziom przystosowania373
7.1.5. Przejawy temperamentu trudnego w grupach klinicznych379
7.1.6. Temperament a nauka szkolna381
7.2. Temperament jako moderator zjawisk związanych ze stresem389
7.2.1. Rozumienie zjawisk stresu390
7.2.2. Temperament a stres: Hipotezy i dane empiryczne393
7.2.3. Temperament jako czynnik moderujący skutki stresu: Temperamentalny czynnik ryzyka406
7.2.4. Uwagi końcowe420
Bibliografia422
Wykaz najważniejszych skrótów475
Indeks nazwisk478
Indeks rzeczowy491