Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
■
Kontekstyipogranicza1inspiracje…
29
nieopiekizdrowotnej.Adresatemdziałańwobrębietejdziedzinyniejest
pojedynczyczłowiek,alespołecznościlokalne,krajowe,regionalneorazspo-
łecznośćcałegoświata,objętaglobalnymiprogramamiochronyipromocji
zdrowiaWHO(za:H
ESZEN
,S
ęK
,2008a).Wkoncepcjinnowegozdrowiapub-
licznego”kładziesięnacisknacałościowepodejściedoochronyipromocji
zdrowia,komplementarneprzedsięwzięciaróżnychspecjalistów,któremają
przynieśćkorzyścizarównojednostkom,jakicałymspołecznościom(por.
J
UCZYŃSKI
,2006).Specjaliścizzakresuzdrowiapublicznegosąwyposaże-
niwwiedzęepidemiologiczną,socjologiczną,ekonomiczną,politologiczną
iprawną,niestety,wdużomniejszymstopniu1wpsychologiczną.Zygfryd
J
UCZYŃSKI
(2006)orazI.H
ESZEN
iH.S
ęK
(2008a)sugerują,żenaturalnym
obszaremzdrowiapublicznego,wktórympowinnidziałaćpsychologowie,
jestpromocjazdrowia,zwłaszczawzakresiekształtowaniazachowań,skła-
dającychsięnastylżycia,mającychistotneznaczenieprozdrowotne.
Drugimobszarempsychologii,którymógłbymiećdużodozaoferowania
badaczomipraktykomwramachzdrowiapublicznego,jestpsychologiaorga-
nizacji
3
.Chodzituowkładpsychologiidoopisaniaiwyjaśnieniatego,wjaki
sposóbcharakterystykifunkcjonowaniaspecyficznychorganizacji,jakimisą
placówkisłużbyzdrowia,wiążąsięzefektywnościąopiekimedycznejile-
czeniaorazwjakisposóbwpływająnazdrowieidochodzeniedozdrowia
osóbpowierzonychichpieczy.
Psychologiaorganizacji
Jakdotychczas,wpsychologiizdrowiaprzyjmowano,żeopiekamedycz-
namaokreślonąpostaćinstytucjonalną,jednakżeto,jakajesttopostać,nie
mabezpośredniegoprzełożenianaefektywnośćleczeniaiopiekiwramach
tychinstytucji,naprowadzeniedziałańprofilaktycznychitp.Znaczeniedla
tejżeefektywnościmająraczejkompetencjelekarza,jakośćrelacjilekarz1
pacjentorazczynnikidziałającenastykukontaktupacjentazinstytucją(por.
H
ESZEN
,S
ęK
,2008a).Charakteranaliz,zarównowramachpsychologiizdro-
wia,jakiiwobszarzezdrowiapublicznego,sugerował,żeto,jakfunkcjo-
3
Świadomieoddzielamtutajpsychologięorganizacjiodpsychologiipracy(por.
KOŻUSZNIK,2010).Psychologiapracyjestbowiemobszaremtradycyjnieinaturalnie
tworzącymzpsychologiązdrowiawspólnepolebadawcze.Natymszerokozakrojonym
pograniczuodwielulatrealizowanesąbadaniaodnoszącesiędozdrowotnychkonsekwencji
określonychwarunkówirodzajówpracy,zagadnieństresuzwiązanegozpracąijego
skutkówzdrowotnych,ponadtotakichproblemów,jakpracoholizmiwypaleniezawodowe
(por.COOPER,CAMPBELLQUICK,SCHABRACQ,eds.,2009;DUDEK,2007).Wramachpsychologii
organizacjiwniewielkimstopniu1jakdotychczas1koncentrowanosięnaproblematyce
zdrowiaperse.
