Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
HenrykGasiul
Rolawartościwprocesiedojrzewaniaosobowego
25
sięatrybutówwkierunkustawaniasiękimśniepowtarzalnym,podmiotowym;
efektemubocznymrozwojuosobowegojestrozwójosobowości.Tensposóbinter-
pretacjijestanalogicznydoprezentowanegoprzezFrankla(1984,2010,2012),
któryakcentujepodstawoweznaczenierealizacjiwolisensu,odkrywaniawarto-
ściwdochodzeniudotzw.osobygłębokiej.Jestwtymukrytynajgłębszyperso-
nalizm.Tutajjednakinterpretacjaautorskasprowadzasiędoniecoinnegosche-
matumyślenia:alpotencjałwartościtoosoba;blpotencjałtenjestmożliwydo
spełnienia,zrealizowaniatylkowrelacji-spotkaniuzdrugaosobą;cldrugaosoba
poprzezsposobnośćrealizacjiatrybutówinnejosobystajesięniejakogwarantem
iuwiarygodnieniemmożliwościodniesieniadoświatawartości.
Wkontekściepowyższegomożnaanalizowaćrolęwartościwrozwojuosobo-
wym.Samewsobiewartościniestanowiąorozwoju(wartościdlaczłowieka,
anieczłowiekdlawartości),orozwojustanowiąrelacjezinnymi,którzyspraw-
dzianemiuwiarygodnieniemwartości.Ichoćwartościczymśobiektywnym,
poznawanym,dającymsposobnośćdospojrzeniawichświetlenasiebie,świat,
innychetc.,toniemajążadnegoznaczenia,jeślinieosadzonewkontekście
doświadczeńosoby,wkontekściewięzi,relacjizinnymiosobami(dlategotak
istotneanalizypodkreślającemożnośćzrozumieniaosobyipodmiotowości
jakoefektuwpisanegowkontekstpozycji,społeczności,całejkultury;porana-
lizy:Gasiul2016).Najpełniejsząformądialoguipoznaniawartościlubpostrzega-
niasiebieiinnych,iświata,iuniversumjestrelacja-dialogzinnymi,anajpełniej
zTym(Transcendencją),któryjestźródłemwartości.
To,żeinny(drugaosoba)wydobywaistwarzasposobnośćdorealizacjipoten-
cjałuwartościjestzasadniczodośćoczywiste.Wystarczyodwołaćsiędopew-
nychdanychzbadańpsychologicznych,m.in.takichjak:posiadanieznaczenia
wwymiarzeinterpersonalnym(Rosenberg,1985),zjawiskoMichałaAnioła(Dri-
gotas2002),analizyKingiFurrow(2004).
Przejdźmyzatemdoodpowiedzinakluczowepytanieokonsekwencjeroz-
wojowewynikającezorientacjinawartościocharakterzesubiektywnymlub
obiektywnym.
Relacjamiędzyosobowapodstawąorientacji
nawartości
Koncentracjanasobieiocenalubtworzeniewartości-znaczeńwynikających
tylkozosobiściedoświadczanychstanówniestwarzapełnejsposobnościlubmoż-
nościodniesieniakuinnemu,zewnętrznemuwstosunkudodanejosobyświatu.
Innymisłowy,zamykawkręguwłasnegoświata.Krągświatawłasnegotopętla,
onaniepozwalanawyjściepoza.Wartościtojednakwyjściepoza,awyjściepoza
jestmożliwedziękiodniesieniukuczemuś,cojestpoza,cojestwstosunkudonja”
obiektywne.Obiektywnośćwstosunkudosubiektywnegoświatatosposobność