Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Biografiakobietyniezależnej
wizmuidziełamifilozoficznymi,zktórychsporządzałanotatki;wieluutworów
literackichnauczyłasięnapamięć.
Generacjaninteligentnegoproletariatu”8,doktórejnależałaMoszczeńska,mu-
siałapodejmowaćpracęzarobkową.Pośmierciojcaisprzedażyrodowegoma-
jątkuziemskiego–Rzeczycy–jużw1885rokuMoszczeńskapostanowiłazostać
publicystkąizaczęłapisaćkorespondencjeorazrecenzjeksiążkoweiteatralnedo
prasypoznańskiejiwarszawskiej.Niebawemzdobyładoświadczeniepedagogicz-
ne,podejmującpracęnauczycielkidomowejuRadziwiłłówwNieświeżu,ana-
stępniewzamożnejrodzinieWertheimówwWarszawie.WstolicyKrólestwaPol-
skiegozałożyławrazzmatkąstancjędladziewcząt,którawrzeczywistościbyła
tajnąpensjązprogramemżeńskiejszkołyśredniej.Moszczeńskadorabiałapo-
nadtoprzekładaminajnowszejliteraturypedagogicznejipsychologicznej,publi-
kacjamiwczasopismachdlanauczycieli,lekcjaminaróżnychkursachipensjach.
Jesienią1889rokumłodapisarka,publicystkaitłumaczkapoznałaprzyszłe-
gomęża,KazimierzaRzepeckiego.WtragicznymdlaIzabeliroku1890,kiedy
zmarłjejojciecizapadładecyzjaosprzedażyrodowejposiadłości,doszłodopo-
rozumieniamiędzyzakochanymi.Młodzinieurządziliuroczystychzaręczyn,po
prostuwyznalisobiemiłośćizaczęliplanowaćwspólneżycie.Pobralisięjeszcze
tegosamegoroku–aktcywilnywystawionowPoznaniu,ślubkościelnyzawarli
wWarszawie.Małżeństwowyniknęło–jakpisałapotemIzabela–zenwspólne-
goetosu,opartegonazbiorzepodstawowychzasadiwartości”9,stanowiłowięc
dowódnato,żewostatnimćwierćwieczuXIXwiekucorazrzadziejnarzucano
dorastającymdzieciomkandydatadomałżeństwaicorazbardziejuznawanoau-
tonomiękobiet.DziejemałżeństwaIzabeliiKazimierzaskładająsięnazbiorowy
portretpolskiejrodzinyinteligenckiejzprzełomuwieków,wktórejżyciupry-
watnym,towarzyskimizawodowymujawniałysiękluczoweprzemianyklasowe,
gospodarcze,polityczneikulturalneepokipostyczniowej10.Wpodróżpoślubną,
któranawetwniezamożnychkręgachaspirującychdomianaelityintelektualnej
byłaobowiązkowa,małżonkowiepojechalinawyspęRugię.Miesiącmiodowy
8
9
Tamże,s.22.
A.Bołdyrew,Obyczajoweaspektykojarzeniamałżeństwwrodziniepolskiejwwyższychgru-
pachspołecznychwdrugiejpołowieXIXinapoczątkuXXwieku,nPiotrkowskieZeszytyHi-
storyczne”2010,nr11(25).
10
K.Sierakowska,Rodzice,dzieci,dziadkowie...WielkomiejskarodzinainteligenckawPolsce
1918–1939,Warszawa2003.
9
