Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
9.Zasadapomocniczości(subsydiarności)
59
podkreślonoznaczenieinicjatywyjednostekiwykonywaniezadańprzezspo-
łecznościmniejszeiniższe38.
Treściązasadypomocniczości(subsydiarności)jestprzedewszystkimumac-
nianieuprawnieńobywateliiichwspólnot.nZasadapomocniczościprzyznaje
państwurolęgwarantaswobodydecyzyjnejorazfunkcjęinstrumentusłużącego
ludzkiejsamorealizacji”39.JakpodkreślawdoktrynieE.Olejniczak-Szałowska,
nZasadasubsydiarnościwaspekcieprawnymzakłada,żeregulacjaprawna
sytuacjiobywateliiichgruporazzwiązkówpowinnazapewniaćimmaksy-
malnąsamodzielnośćiudziałwwykonywaniuzadańpublicznych.Państwo
iinnewiększewspólnotypowinnybyćpomocniczewobecjednostek,rodzin
imniejszychwspólnotiniepowinnyprzejmowaćzadań,któremogąbyćtam
zrealizowane.Każdawiększawspólnotapowinnawykonywaćzadaniaprze-
kraczającemożliwościwspólnotymniejszej.Zasadasubsydiarnościzakłada
więcrealizacjęmaksymalnieszerokiegozakresuzadańprzezszczebelwładzy
najbliższyobywatelowi,awładzawyższegoszczeblapowinnawspomagaćiuzu-
pełniaćdziałalnośćpodmiotówniżejusytuowanych,oileniesąsamowystar-
czalne,dladobrawspólnego”40.ZkoleiCh.Millon-Delsolzauważa,żenzasada
subsydiarnościzakładaistnienieorganizacjispołeczno-politycznej,wktórej
kompetencjelubzdolnośćdodziałaniaprzypisanesąwpierwszymrzędzie
aktoromspołecznym.Wprzypadkugdydziałaniatychaktorówokażąsięnie-
wystarczające,wdrugiejkolejnościowekompetencjeizdolnościprzechodzą
nabardziejzłożoneinstancjewyższe,bywreszcie-jeżeliżadnainnainstytucja
społecznanieokażesięskuteczna-przejśćwgestiępaństwa”41.Podkreślapo-
nadtonormatywnycharakterideisubsydiarności42.Nieulegawątpliwości,że
zasadasubsydiarnościmacharakterwiążącejdyrektywyiobowiązujetak,jak
każdainnanormaprawna.Niejestzatemjedynieprakseologicznympostulatem.
Wracającwtymmiejscunagruntnormatywny,wpierwszejkolejnościnależy
zauważyć,żedozasadypomocniczościodwołujesiępreambuładoKonstytucji
RP
,gdziepodkreślono,żeKonstytucjaRPstanowinprawapodstawowedla
państwaopartenaposzanowaniuwolnościisprawiedliwości,współdziała-
niuwładz,dialoguspołecznymoraznazasadziepomocniczościumacniają-
cejuprawnieniaobywateliiichwspólnot”
.Zasadapomocniczościjestściśle
treśćzasady
pomocniczości
zasadapomoc-
niczości
wźródłach
prawa
38
EncyklikapapieżaPiusaXIQuadragesimoanno.Ochrześcijańskimustrojuspołecznym,
15V1931r.,Warszawa2002,s.36-37;EncyklikaQuadragesimoanno[w:]Encyklikispołeczne
kościołakatolickiego,Świdnica2005,s.81--82.
39
Z.Zgud,Zasada...,s.13.
40
E.Olejniczak-Szałowska,Zasadapomocniczości(subsydiarności)[w:]Prawoadministracyjne,
red.M.Stahl,Warszawa2021,s.206.
41
Ch.Millon-Delsol,Zasadasubsydiarności–założenia,historia,problemywspółczesne
[w:]Subsydiarność,red.D.Milczarek,Warszawa1998,s.31.
42
Ch.Millon-Deldol,Zasadasubsydiarności...,s.30.
