Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Definicjapojęcia...
akometapolitykę,jakiprawicy,dlaktórejjestonaideologią.Warto
rozpocząćjednakoddefinicjiDpolitycznejpoprawności”prezentowanej
wpolskichsłownikach.Zestawieniejużkilkuznichpokazuje,żenie
istniejepowszechnazgodacodojednej,ogólnieprzyjętejdefinicji.
ChoćterminDpolitycznapoprawność”zacząłpojawiaćsięwpolskiej
prasiejużnapoczątkulat90.ubiegłegowieku,dosłownikówtrafiłpo
razpierwszywroku2000.Idziśzresztąwielepozycjisłownikowych
wciążpomijatentermin.Definiującpojęcie,autorzyhasełwznacz-
nejmierzeograniczająsięjedyniedojęzykowegoaspektuzjawiska.
WielkiSłownikWyrazówObcych(2005)definiujepoliticalcor-
rectnessjako:Dunikaniewypowiedzilubdziałań,któremogłyby
wjakikolwieksposóburazićjakąkolwiekmniejszośćnp.:etniczną,
religijnąlubseksualną”
35
.P.Müldner-NieckowskiwWielkimSłowni-
kuFrazeologicznymJęzykaPolskiego(2003)akcentujewpolitycznej
poprawnościlansowaniepostawykonformistycznej,polegającejna
używaniuokreśleńzastępczych,eufemistycznych1zobawyprzed
narażeniemsiękomuś,orazzalecenieliberalnegotraktowaniaczyichś
poglądówzawszelkącenę
36
.
TwórcySłownikaWiedzyoKulturze(2009)podkreślają,żejestto
Drodzajcenzurysłużącejwywarciupresjipolitycznej,opartejnaelimi-
nacjizjęzykawyrażeń,którezdaniemwiększościniosątreściniezgodne
zjejpoglądami”
37
.WładysławKopalińskiwSłownikuwydarzeń,pojęć
ilegendXXwieku(2000)zauważa,żepolitycznapoprawnośćtoDpost-
marksistowski,lewicowykodekspolitycznyłączącyskładnikifemini-
zmu,antyrasizmuiinnychliberalnychdoktryn,powstaływ1984r.
wUSA,nakazującyunikaniesłówlubczynówmogącychwyrażać
dyskryminacjelubuprzedzeniawstosunkudoosóbróżniącychsię
podwzględemrasy,płci,orientacjiseksualnej,klasy,mniejszości
narodowej,azwłaszczadokobiet,Murzynów,homoseksualistów,
lesbijek,ludziotyłych,brzydkich,starych”
38
.
35
WielkiSłownikWyrazówObcych,M.Bańko(red.),Warszawa2005,s.998.
36
Por.WielkiSłownikFrazeologicznyJęzykaPolskiego,P.Müldner-Nieckowski(red.),
Warszawa2003,s.560-561.
37
SłownikWiedzyoKulturze,K.Kubalska-Sulkiewicz(red.),Warszawa2009,s.466.
38
W.Kopaliński,Słownikwydarzeń,pojęćilegendXXwieku,Warszawa2000,s.326.
29
