Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Larwarium
Ateraz…–powiedziałaiprzystanęła,wbijającwniegowzrok.
–Tak?–powiedział.–Ateraz?
–Cóż,możeniepowinnamdostarczaćcirozrywki[…],aleugnęsięipo-
każęciprawdziwycud[…]–zrobioneprzezemnielarwarium.
VladimirNabokov,AdaalboŻar
Niemanicstraszliwszegoiniccenniejszegojakwiedzazdobytadzięki
nimfie.
RobertoCalasso,Literaturaibogowie
Pachnącemokrąziemią,sokiemkorzeni,starącieplarniąiszczyptą
kozłamiejsce,doktóregoprowadzinastoletniegoVanamłodziutkaAda
wjednejzostatnichpowieściVladimiraNabokova–pisarzailepi-
dopterologa–towylęgarniamotyli,przestrzeńintymnejmetamorfozy
najdziwniejszychokazów:możnatuznaleźćświeżowynurzonązpo-
czwarkiNymphaliscarmen,larwęSfinksaOdettyczydiaboliczną
gąsienicęwidłogonkisiwicy.Nagie,nakrapianeiprążkowane,nefry-
towe,żółte,czerwoneifioletowe,kolczasteijadowite,lśniącelubpo-
krytemeszkiem,ukryteprzedwzrokiemludziiżarłocznościąptactwa
podlegająpowolnemuprzeobrażeniuwdorosłeosobniki.Ichprzedziw-
napowierzchownośćzachwyca–azarazembudziprzerażenie1.
Włacinieiwdawnejpolszczyźnielarwa(larva,larua)towidmo,stra-
szydło,upiór,maska.Mitografowieprzekonują,żemaską,którabudziła
największągrozę–awięcstraszydłemparexcellence–byłoprastare
wyobrażenieMeduzy,przemieniającetego,ktonaniespojrzał,wka-
mień2.Larwalneformyistnieniałączyzwizerunkiemjednejztrzech
Gorgonukrytawięź,silniejszaniżzależnośćczystoetymologiczna.
Uowadów,którewczasieswojegorozwojuprzechodząprzeobrażenie
niezupełne–naprzykładuważkiczymodliszki–etaplarwalnyokreś-
lanyjestmianemstadiumnimfy.Nabokov,znawcainsektów,skoncep-
tualizowałproblemnimfiegourokuijegodemonicznychkontekstów
jakmałokto.Entomologiadostarczyłamunarzędzidoliterackicheks-
ploracjiwyobraźnibohaterówpłcimęskiej,nadzwyczajpodatnychna
zgubnyczarniepozornychistotwkraczającychwwiekdojrzewania,