Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
MaciejFrendzel
wwieluwypadkachwartośćgodziwajestróżnieustalanazperspektywywar-
tościwejściaiwartościwyjścia–możenieistniećmożliwośćustaleniawartości
neutralnejbezprzyjęciaodpowiednichzałożeń.Regulacjemiędzynarodowenie
odnosząsięprzyustalaniuwartościgodziwejdonajlepszegoinajpełniejszego
wykorzystaniaskładnikazperspektywyrynku,codajemożliwośćrozwiązania
tegoproblemuzperspektywyjednostki.Określeniewartościgodziwejuzależ-
nioneodintencjidanegopodmiotuwzakresiewykorzystaniaskładnikaczęsto
sprowadzasiędodecyzji:zatrzymać–sprzedaćtępozycję.Naprzykład,
ustalającwartośćgodziwąskładnikazapasówprzypołączeniujednostekgos-
podarczych,jednostkadokonujeoceny,czybędzieontraktowanynp.jakoma-
teriał,czyjakotowar.Wzależnościodintencjimateriałbędziewyceniony
wkoszcieodtworzenia,zaśtowarwceniesprzedażypomniejszonejosumę
kosztówzbyciaiuzasadnionejmarżyzyskuztytułudziałańprowadzącychdo
sprzedaży.Tojednostkapodejmujejednakdecyzję,czyjesttoskładnikmateria-
łów,czytowarów.Wtymsamymczasierynekmógłbypodjąćinnądecyzję,
opierającsięnanajlepszymmożliwymwykorzystaniutejpozycji.
Obokocenysamegopodmiotupojawiająsięrównieżwskazówkiwpo-
szczególnychstandardach,któreprzechylająszalęwstronęwartościwyjścia
6
bądźwartościwejścia
7,zazwyczajwzależnościodintencjijednostkiodnośnie
dodanejpozycji.„Odgórne”narzuceniejednejzperspektywpoprzezzmianę
definicji(jakmatomiejscewregulacjachamerykańskich)możejednakograni-
czyćmożliwościwykorzystaniapojęciawartościgodziwej.
RadaMiędzynarodowychStandardówRachunkowościwskazuje
8,żeprzy
ustalaniuwartościgodziwejskładnikaaktywówuwzględniasięjegoobecne
miejsceistan.Oznaczato,żewartośćgodziwamusiodzwierciedlaćwartość
rynkowąskorygowanąnp.okoszty,którenależałobyponieść,abyuwzględnić
bieżącystanimiejscedanegoskładnika.Kosztytakiemogąobejmowaćkoszty
transportuskładnikanaryneklubdostarczeniazrynkudodanejlokacji,koszty
wyładunkuizaładunku,kosztyzwiązanezwprowadzeniemskładnikanarynek,
takiejaknp.kosztydostosowaniaskładnikadopostaciumożliwiającejjego
sprzedaż(np.kosztydemontażu),kosztypotrzebnedodostosowaniaskładnika
dlaokreślonejdziałalności(np.kosztymontażu).Jakwspomnianowcześniej,
6PrzykłademmożebyćMSR39,któryzrównujewmomenciepoczątkowegoujęciawartość
godziwązcenątransakcyjną(wartośćwejścia)lubMSSF3Połączeniajednostekgospodarczych
(wwersjiobowiązującejdo30czerwca2009r.)podający,żewartościągodziwą(przyrozliczaniu
połączeniajednostekgospodarczych)jestnp.dlamateriałówbieżącykosztodtworzenia(bieżąca
wartośćwejścia).
7PrzykłademmogąbyćregulacjeMSR39,wskazującenabieżącącenękupnaoferowaną
przezrynekdlaposiadanychprzezjednostkęaktywówfinansowychlubwytyczneMSSF5,które
odnosząsięm.in.doaktywówtrwałychprzeznaczonychdosprzedaży,atakżeMSR41iMSR36.
8Zob.np.par.9MSR41Rolnictwo.PodobnerozwiązanieprzyjęłaamerykańskaRadaStan-
dardówRachunkowościFinansowej(FASB).
