Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1iZatrutykielich
nastąpiłkrachnagiełdzienaWallStreet,którypogrążyłamerykańskągospodarkęwde-
presji.Dokońca1930r.ponad4mlnAmerykanówstraciłopracę.Morderstwoprzez
otruciestawałosięcorazpowszechniejszymprzestępstwem.W1953r.wChicago
otwartopierwszeamerykańskiecentrumkontrolizatruć.Doroku1957wUSAistniało
17takichcentrów,aekspertyzysądowestałysięważnąspecjalnościąkryminalistyki.
1.5.Tal–truciznadlatruciciela
Odkrycietalubyłokontrowersyjne.WilliamCrookeszRoyalCollegeofScience
wLondynieogłosiłtownChemicalNews”wmarcu1861r.,pozaobserwowaniu
wyraźnegozielonegorozbłyskuwwidmiepróbkizanieczyszczonegokwasusiarko-
wego.Chociażznalazłnowypierwiastek,nieprowadziłzbytwielubadańnadjego
właściwościami,gdyżbardziejinteresowałsięnowymiurządzeniamielektrycznymi
tamtychczasów.NiedługopotemwLilleweFrancjiClaude-AugustLamyrozpoczął
bardziejszczegółowebadanianadtalemiwyodrębniłwystarczającąilośćmetalu,aby
odlaćmałąsztabkę,którąwysłałnaWystawęMiędzynarodowąwLondyniew1862r.
AkademiaFrancuskauznałajegozasługiwodkryciutegonowegopierwiastkameta-
licznegoiprzyznałamumedalwystawy.Crookesbyłwściekły,ponieważwcześniej
opublikowałswojeodkrycia,więckomitetwystawyprzyznałmedalrównieżjemu.
TaltociężkipierwiastekchemicznyosymboluTliliczbieatomowej81.Istnieje
25izotopówtaluomasachatomowychod184do210.Jedynymistabilnymiizoto-
pamisątal-210ital-205,pozostałesąpromieniotwórcze.Jesttomiękki,plastyczny,
szarymetal,któryniewystępujewnaturzewstaniewolnym.Jegonazwapochodzi
odgreckiegosłowathallos,cooznaczazielonypędlubgałązkę.Zostałanadanazpo-
woduzielonegopłomienia,którytalwytwarzałpodczaspodgrzewaniawpróbiepło-
mieniowej,jakwpoczątkowychobserwacjachWilliamaCrookesa.Wczystejpostaci
talprzypominacynę,alepodwpływempowietrzaulegaodbarwieniu.
Jegowspółczesnezastosowaniejestograniczonegłówniedocelówprzemysłowych
ibadawczych,ajednaszczególnaradioaktywnapostaćtalu(chlorektalu,tal-201)
jestwykorzystywanawdiagnostycemedycznej(patrzrozdział8).Obecnezastoso-
waniataluobejmująprodukcjęelektroniki(siarczektaluiselenektalusąstosowane
wurządzeniachelektronicznych,przełącznikachizamknięciach,główniewprze-
myślepółprzewodnikowym),wprodukcjiszkłaoptycznego(bromekijodektalusą
stosowanewoptycznychmateriałachnapodczerwieńiscyntylacyjnychdetektorach
promieniowania)orazwnadprzewodnikachwysokotemperaturowych,termometrach
niskotemperaturowychizielonychfajerwerkach.
Czystytalizwiązkigozawierającesąbardzotoksycznedlazwierzątiludzi.Jest
szczególnieniebezpiecznydlaczłowieka,ponieważtalijegozwiązkiłatworozpusz-
czająsięwwodzieiniemająsmaku.Możebyćrównieżłatwowchłanianyprzezskórę.
8
