Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XIV
JerzyMikułowskiPomorski
ArtykułtenbyłzpewnościąjednązwyjątkowychwczasachPRL
propozycjipojmowaniaroliformalnychmediówmasowychwspołe-
czeństwie.Formalnych,toznaczytworzonychprzezinstytucjeiwno-
szonychzzewnątrzwobiegżyciaspołecznego.
Użytywtytulepodstawowyterminnastrojemiałpełnićróżnefunk-
cje.Popierwszemistyfikujące,miałwyjaśniaćwładzy,żeludzie,który-
mistarasięrządzić,niesądokońcaracjonalniwswychodczuciach5.
Nawiązywałotodonarastającejwpsychologiipostawtendencjido-
strzeganiaprymatukomponentyemocjonalnejwformowaniusięludz-
kiegostosunkudoświata.Władza,któramogłauważać,żemamonopol
naracjonalnąprawdę,niemusiałaprzeztokontrolowaćludzkichuczuć.
Dlaniektórychjejprzedstawicielimożnabyłoprzyjąć,żenastroje,
owenastawienianieracjonalne,sątrudnedoopanowania.Aichobec-
nośćisiławpływówwynikazestanuzacofania,którynawetpozwala
oskarżaćgłupilubprymitywnynaródoto,żeniedorósłdoswejprze-
wodniejsiłypolitycznej.Ośrodekgrałtymczynnikiemzacofaniadla
wyjaśnianianiepowodzeńwładzy.Np.wprzypadkuargumentuonie-
powodzeniachoświatyrolniczejzewzględunastosowanezbyttrudne
słownictwo6.
NastrojewskazywałynapewnąniesterownośćspołecznąPolaków.
Niewińciesięzaniepowodzenia,ztymnarodemniewielemożnazro-
bić,tomotyw,którycorazczęściejpojawiasiępotemwretorycepoli-
tycznejtegoczasu.Autorzyostrzegająprzedtakimrozumieniem,co
dowodzi,żesięznimliczą.
TakwprowadzonenastrojeautorzydefiniowalijakoDstanemocjo-
nalno-afektywnydominującejczęściludzitworzącychpewnąspołecz-
ność(klasę,warstwę,grupęzawodową,naróditp.)utrzymującysięprzez
dłuższyczas(tygodnie,miesiące),niemającykonkretnegoobiektu
aodnoszącysiędosferypublicznejżycialudziiwywołanywspólnotą
lubpodobieństwemsytuacjispołecznych(«losówhistorycznych»);tak
rozumianenastrojerzutujązarównonazachowanieindywidualne,jak
izbiorowewsprawachspołecznych”7.
5Byłjużobecnywterminologiileninowskiejiposługiwaniesięnimbyłopoprawne.
6Por.teżRolaprasy,radiaitelewizji(przypis4),s.25.
7Tamże,s.17.
